Mei
| apr | mei | jun | ||||||
| << | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
| 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
| 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | >> | ||
Mei (ook wel: bloeimaand of Mariamaand) is de vijfde maand in het jaar van de gregoriaanse kalender en telt 31 dagen. Mei is misschien vernoemd naar de Griekse godin Maia of Romeinse vruchtbaarheidsgodin Bona Dea, wier feest in mei werd gevierd.
Mei valt op het noordelijk halfrond geheel in de lente en op het zuidelijk halfrond geheel in de herfst.
In de Keltische traditie is 1 mei het begin van de zomer, dat wordt gevierd met het Beltane-feest.
De Romeinen vierden diverse voorjaarsfeesten. Begin mei hadden ze het meerdaagse bloesemfeest, de Floralia geheten. Op de eerste dag van mei vierden ze het feest van de aardgodin Bona Dea ('de Goede Godin'), die later met de Griekse godin Maia werd geïdentificeerd. Zij was de oudste en mooiste van de Pleiaden, de zeven dochters van Atlas en Pleione. Het Griekse woord μαια (maia) betekende oorspronkelijk 'moeder' en later 'vroedvrouw' (μαιεια-maieia).
De Romeinen vereerden deze Griekse moedergodin opdat zij de dingen van de natuur zou laten groeien. Zij noemden de meimaand (Maius in het Latijn) naar haar. Het Latijnse woord maior (= 'groter') is aan maia verwant, zo ook het woord maiestas (= 'aanzien', 'pracht', 'het hoog in aanzien zijn', 'verheven zijn').
In de Middeleeuwen ontstond in Italië het gebruik om de maand mei te wijden aan Maria, de "Moeder van God".
Op de gregoriaanse kalender wordt mei voorafgegaan door april en gevolgd door juni.
Inhoud
Trivia[bewerken]
- In geen enkel jaar - dus ook niet in een schrikkeljaar - zijn er maanden die op dezelfde dag van de week beginnen als mei.
- De sterrenbeelden van mei zijn Stier en Tweelingen.
- Joodse naam: Sivan
- Oudnederlandse/puristische naam: bloeimaand
- Romeinse naam: Maius
- Mei, de laatste maand van de lente, wordt gewoonlijk geassocieerd met een lieflijk soort weer: warm, maar niet heet, met lange en nog steeds langer wordende dagen en met een volop levende, groeiende en bloeiende natuur. Op licht depressieve mensen heeft de maand vaak een helend effect. Het dichterlijke beeld dat de maand oproept is heel vaak gebruikt, bijvoorbeeld in Heinrich Heines gedicht Im Wunderschönen Monat Mai en in Herman Gorters duizenden verzen lange Mei.
Weerspreuken[bewerken]
Bij deze maand horen de volgende weerspreuken:
- Een koude mei, een gouden mei.
- Onweer in mei maakt de boeren blij.
- Avonddauw en zon in mei: hooi met karren in de wei.[1]
- In mei leggen alle vogels een ei.
- De meimaand tot juichmaand uitverkoren, heeft nochtans rijm achter de oren.
Gebeurtenissen[bewerken]
- 1 mei - Beltane het keltische begin van de zomer
- 1 mei - Dag van de Arbeid
- 4 mei - Nationale Dodenherdenking in Nederland
- 5 mei - Bevrijdingsdag in Nederland
- 11, 12, 13 en 14 mei - IJsheiligen
- 31 mei - Maria-Visitatie of Maria Middelares
- 2e zondag in mei - Moederdag
Weerstatistieken maand mei in Nederland[bewerken]
Gemiddelden
Langjarige gemiddelden in het tijdvak 1971-2000.
| De Bilt | Eelde | Rotterdam | Maastricht | |
|---|---|---|---|---|
| Gemiddelde temperatuur in graden Celsius | 12,7 | 11,9 | 12,5 | 13,0 |
| Gemiddelde minimum temperatuur in graden Celsius | 7,5 | 6,5 | 7,4 | 8,0 |
| Gemiddelde maximum temperatuur in graden Celsius | 17,6 | 17,0 | 17,0 | 17,8 |
| Dagen met max temperatuur > 20 C | 9 | 8 | 8 | 10 |
| Gemiddelde relatieve vochtigheid in procenten | 74 | 79 | 78 | 74 |
| Gemiddelde neerslagduur in procenten van de tijd | 5 | 5 | 6 | 6 |
| Gemiddelde neerslaghoeveelheid in mm | 61,5 | 57,5 | 52,2 | 63,8 |
| [2] | ||||
Extremen
Hieronder volgen ranglijsten voor de hoogste en laagste gemiddelde temperatuur, de grootste en laagste neerslagsom en het grootste en laagste aantal uren zonneschijn, zoals gemeten op het KNMI-station in De Bilt tussen 1901 en 2015.
| # | Hoogste gemiddelde temperatuur in °C | Grootste neerslagsom in mm | Grootste aantal uren zonneschijn | # | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | 2008 | 15,7 | 2007 | 137,9 | 1989 | 331,0 | 1. |
| 2. | 1992 | 15,6 | 1979 | 133,1 | 1919 | 299,6 | 2. |
| 3. | 1947 | 15,1 | 1923 | 125,1 | 1992 | 289,4 | 3. |
| 4. | 1998 | 14,9 | 1983 | 123,1 | 1922 | 288,2 | 4. |
| 5. | 2011 | 14,8 | 1945 | 117,4 | 1990 | 283,9 | 5. |
| 6. | 2000 | 14,7 | 1997 | 110,9 | 1959 | 283,0 | 6. |
| 7. | 1917 | 14,7 | 1973 | 110,0 | 1909 | 278,8 | 7. |
| 8. | 1989 | 14,6 | 1965 | 108,9 | 1980 | 278,6 | 8. |
| 9. | 2012 | 14,5 | 1931 | 105,3 | 2001 | 277,2 | 9. |
| 10. | 2006 | 14,5 | 1987 | 104,4 | 1917 | 272,6 | 10. |
| # | Laagste gemiddelde
temperatuur in °C |
Kleinste neerslagsom in mm | Kleinste aantal uren zonneschijn | # | |||
| 1. | 1902 | 9,4 | 1989 | 5,6 | 1983 | 103,8 | 1. |
| 2. | 1962 | 9,6 | 1922 | 10,4 | 1984 | 110,3 | 2. |
| 3. | 1941 | 9,6 | 1980 | 12,8 | 1923 | 113,9 | 3. |
| 4. | 1991 | 10,0 | 1959 | 15,7 | 1968 | 133,7 | 4. |
| 5. | 1957 | 10,0 | 1940 | 16,3 | 1962 | 134,8 | 5. |
| 6. | 1987 | 10,2 | 1917 | 17,7 | 1932 | 140,0 | 6. |
| 7. | 1955 | 10,2 | 1918 | 18,5 | 1926 | 145,2 | 7. |
| 8. | 1923 | 10,3 | 1919 | 19,6 | 1930 | 145,8 | 8. |
| 9. | 2010 | 10,5 | 1921 | 20,3 | 1994 | 146,7 | 9. |
| 10. | 1984 | 10.6 | 1991 | 20,5 | 1996 | 148,0 | 10. |
| [3] | |||||||
Weerstatistieken maand mei in België[bewerken]
Gemiddelden en records[bewerken]
Vanaf 2011 werden de nieuwe normale waarden opnieuw berekend op basis van de gemiddelde metingen in Ukkel over de referentieperiode 1980-2010. [4]
De oude normalen hebben verschillende referentieperiodes. [5]
De records gelden vanaf de oude referentieperiodes tot heden.
| normaal (oud) |
normaal (nieuw) |
record + | jaar | record - | jaar | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Luchtdruk in hPa | 1015,5[6] | 1015,3 | 1021,8 | 1991 | 1008,7 | 1983 |
| Gemiddelde windsnelheid in m/s | 3,4[7] | 3,2 | 4,6 | 1888 | 2,6 | 1989 |
| Zonneschijnduur in hh:mi | 201[8] | 191 | 327 | 1989 | 67 | 1984 |
| Gemiddelde temperatuur in °C | 12,7[9] | 13,6 | 16,4 | 2008 | 8,5 | 1902 |
| Gemiddelde maximum temperatuur in °C | 17,2[10] | 18,1 | 21,3 | 2008 | 12,2 | 1902 |
| Gemiddelde minimum temperatuur in °C | 8,3 [10] | 9,2 | 11,4 | 2008 | 5,3 | 1902 |
| Relatieve vochtigheid in % | 75,5[11] | 73 | 88 | 1887 | 62 | 2008 |
| Gemiddelde dampdruk in hPa | 11[11] | 11,3 | 14 | 1889 | 8,3 | 1866 |
| Neerslagtotaal in mm | 61,6 [12] | 66,5 | 145,6 | 1965 | 1,4 | 1833 |
| Neerslagdagen in d | 15[12] | 16,2 | 30 | 1856 | 4 | 1989 |
| Bron: [4] [5] | ||||||
Overzicht van de hoogste en laagste 5 waarden voor de maand mei vanaf 1833 voor gemiddelde temperatuur en neerslaghoeveelheid en aantal neerslagdagen en vanaf 1887 voor zonneschijnduur(*) in Ukkel.
| Gemiddelde temperatuur | Zonneschijnduur | Neerslaghoeveelheid | Aantal neerslagdagen | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Jaar | °C | Jaar | uren | Jaar | mm | Jaar | dagen | |
| Hoogste waarden | ||||||||
| 2008 | 16,4 | 1989 | 327 | 1965 | 145,6 | 1856 | 30 | |
| 1947 | 15,8 | 1922 | 322 | 1869 | 144,0 | 1983 | 29 | |
| 1989 | 15,8 | 1909 | 310 | 1971 | 133,1 | 1973 | 26 | |
| 1992 | 15,7 | 1990 | 304 | 1984 | 133,0 | 1930 | 25 | |
| 1998 | 15,6 | 1919 | 287 | 1933 | 124,4 | 1967 | 25 | |
| Normale waarde (oud)[5] | 12,7[9] | 201[8] | 61,6[12] | 15[12] | ||||
| Normale waarde (nieuw)[4] | 13,6 | 191 | 66,5 | 16,2 | ||||
| Laagste waarden | ||||||||
| 1845 | 9,3 | 1987 | 145 | 1929 | 13,5 | 1901 | 7 | |
| 1837 | 9,1 | 1962 | 115 | 1922 | 12,2 | 1919 | 7 | |
| 1866 | 8,7 | 1996 | 96 | 1959 | 10,2 | 1922 | 7 | |
| 1876 | 8,6 | 1983 | 92 | 1901 | 9,3 | 1990 | 5 | |
| 1902 | 8,5 | 1984 | 67 | 1833 | 1,4 | 1989 | 4 | |
| Bron: KMI[13]
Bron: (*) Waarden vóór december 2008 werden omgerekend. Zie voor wijze van berekenen zonneschijnduur in Ukkel.[14] |
||||||||
Extremen[bewerken]
- 1833 - Tijdens dit eerste jaar van de geregistreerde waarnemingen valt er maar 1,4 mm regen in de maand mei. Dit is de droogste maand mei tot op heden.
- 1856 - 30 van de 31 dagen valt er regen, het dubbele van normaal.
- 1901 - De maand zal de droogste blijven van alle meimaanden in Ukkel: er viel slechts 9,3 mm neerslag (normaal: 61,9 mm).
- 1902 - De maand mei zal de koudste van de eeuw blijven voor Ukkel: de gemiddelde temperatuur bedraagt slechts 8,5 °C (normaal: 12,8 °C).
- 1937 - Deze maand mei telt zeven zomerdagen in Ukkel (dit record zal geëvenaard worden in 1989).
- 1947 - Deze maand mei is de warmste van de eeuw in Ukkel: de gemiddelde temperatuur bedraagt er 15,8 °C (normaal: 12,7 °C). In hetzelfde station tellen we tijdens deze maand negen zomerdagen en een hittedag.
- 1965 - Tijdens deze maand mei valt er in Ukkel 145,6 mm neerslag (normaal: 61,9 mm). Dit is de recordwaarde voor de maand mei.
- 1984 - Tijdens de maand mei scheen de zon in Ukkel slechts 66 uur (normaal: 201 uur). Dit is de somberste maand mei van de eeuw.
- 1989 - De maand mei is uitzonderlijk voor Ukkel. Er zijn slechts vier regendagen, het kleinste aantal van de eeuw voor de maand mei (normaal: 16 dagen). De gemiddelde temperatuur evenaart het record van 1947: 15,8 °C (normaal: 12,7 °C). De zon schijnt gedurende 323 uur (normaal: 201 uur): dit is bijgevolg niet alleen de zonnigste maand mei van de eeuw in Ukkel maar zelfs de zonnigste maand van de eeuw zonder meer.
- 2008 - Dit jaar brengt ons de warmste meimaand ooit, waarbij zowel gemiddelde, maximum- als minimumtemperatuur rond de 2 °C boven het normale gemiddelde uitkomen.
Bron: KMI, Gegevens Ukkel 1901-2003 met aanvullingen
 |
Zoek mei op in het WikiWoordenboek. |
Bronnen, noten en/of referenties
|
| Maanden |
|---|
|
januari · februari · maart · april · mei · juni · juli · augustus · september · oktober · november · december |
 |
Zie de categorie May van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp. |
