Stara Pazova- nekada i sada

• Report rights infringement
• published: 03 Jun 2015
• views: 898

Stara Pazova (sl. Stará Pazova, nem. Alt-Pasua, mađ. Ópázova) je gradsko naselje u Srbiji u opštini Stara Pazova u Sremskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 18602 stanovnika. Stara Pazova se nalazi u severnom delu Srbije. Od glavnog grada Srbije, Beograda, grad je udaljen 35 km severozapadno, a od glavnog grada AP Vojvodine, Novog Sada, 42 km jugoistočno. Dva velika gradska naselja, Inđija i Nova Pazova, nalaze se svega 7-8 km od Stare Pazove. Reljef: Stara Pazova se nalazi u južnom delu Panonske nizije, u istočnom delu istorijske oblasti Srem. Grad u ravničarskom području, a zemljište oko grada je izvanredne plodnosti. Nadmorska visina grada je oko 80 metara. Klima u Staroj Pazovi je umereno kontinentalna. Nju odlikuju umerene zime, topla leta, i kišovita i umerena proleća i jeseni. Količina padavina je oko 600 mm/m². Vode: Stara Pazova nema vodotokova na svom području,već tu postoje samo veštački prokopani kanali. Najbliža reka je Dunav , 10 km udaljena od Stare Pazove,nalazi se u Starim Banovcima Biljni i životinjski svet je sa odlikama Panonije i vezan je za stepsko rastinje. Područje Stare Pazove bilo je naseljeno još u doba praistorije. U doba Starog Rima bilo je deo provincije Panonije sa sedištem u obližnjem Sirmijumu. Tokom srednjeg veka ovo područje je više vekova bilo na razmeđi između Vizantije i Ugarske. Poslednjih vekova srednjeg veka ugarska vlast se učvrstila u ovim krajevima. Za vreme Osmanskog carstva (16-18. veka) Pazovu su naselili Srbi. Oni su ostali pretežno stanovništvo sve do kraja 18. veka. Slovaci su se doselili u ovaj deo Srema, tada južni deo Habzburške monarhije, posle 1760. godine po molbi Slovaka iz uglavnom srednje Slovačke koji nisu bili katoličke vere već nove protestantske tj. evangelističke vere. Doselili su se i zbog siromaštva ali i zbog Mađara katolika, kojima nije prijala nova vera. Slovaci su bili većinsko stanovništvo u Staroj Pazovi do polovine 20. veka. Istovremeno su Srbi bili većinsko stanovništvo u okolnim selima. Nemci su se doselili 1791. godine, na prostor koji je dobio ime Nova Pazova a tada i Stara Pazova dobija svoje ime. Nemci su se iselili posle Drugog svetskog rata. Najstariji zapis o prvoj crkvi potiče iz 1775. godine koji se nalazi u inventaru Mitropolita Jovanovića sačinjen 25. januara 1775. godine. Ovaj zapisnik nečijom krivicom i nepažnjom je jako oštećen, nedostaju mu najvažniji prvi listovi u kojima piše o postanku crkve (pravoslavne) i škole a možda i za naselje i za sam postanak mesta. Ostalo je samo osam listova. Iz tih listova saznajemo samo nameštaj, izgled i uređenje same crkve. Po usmenom predanju stara crkva nije bila na istom mestu gde je sadašnja, već istočno od današnjeg oltara. Prva crkva nije imala jedno zvono već dva manja od 140 i 90 funti, koja nisu bila smeštena na crkvenom zvoniku nego na zvonari od balvana u severoistočnom uglu današnje porte sa školske strane. Porta je bila napravljena od drveta. Crkva je bila pokrivena uzbijenim rogozom. Posle Drugog svetskog rata počinje nagli razvoj Stare Pazove, vezan za prometnost položaja i blizinu Beograda i Novog Sada. U sledeći 50 godina grad dobija obrise pravog grada, gradi se niz javnih zdanja industrijskih pogona, kao i stambene zgrade i nova stambena naselja. Zahvaljujući tome, gradsko stanovništvo se utrostručuje u sledećih par decenija i to mahom doseljavanjem Srba iz pasivnih krajeva Hrvatske i Bosne i Hercegovine. Posldnje dve decenije Stara Pazova polako postaje predgrađe Beograda. Takođe, grad je jedno od središta nove industrije u Srbiji, poznat pre svega po malim pogonima i proizvodnji robe široke potrošnje. Kretanje broja stanovnika[uredi] 1869: 4.132 1880: 4.629 1890: 5.838 1900: 6.674 1910: 7.339 U naselju Stara Pazova živi 14948 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,0 godina (37,4 kod muškaraca i 40,5 kod žena). U naselju ima 6170 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,02. Stanovništvo u ovom naselju veoma je nehomogeno, a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika. Etnički sastav prema popisu iz 2002.[2] Srbi   10.477 56,19% Slovaci   5.848 31,36% Jugosloveni   357 1,91% Hrvati   330 1,76% Romi   274 1,46% Crnogorci   84 0,45% Makedonci   81 0,43% Mađari   44 0,23% Ukrajinci   28 0,15% Muslimani   16 0,08% Slovenci   12 0,06% Rusi   11 0,05% Albanci   10 0,05% Goranci   9 0,04% Rumuni   7 0,03% Nemci   7 0,03% Česi 4 0,02% Rusini 4 0,02% Bugari 2 0,01% Bunjevci 1 0,00% Bošnjaci 1 0,00% nepoznato   373 2,00%