Нюур хуудаһан

Википеэдидэ таатай морилогты!
Сүлөөтэ Нэбтэрхэй Толи

2014 оной 07 һарын 13 үдэрдэ Буряад хэлэнэй
Википеэдиин хубилбарида 1092 үгүүлэл байна.
Гар утаһанай хубилбари

Намтар Түүхэ Ниигэм Соёл Шэнжэлхэ ухаан Газар зүй Шажан мүргэл Тамир Улас түрэ Хэлэн
Буряад-Монгол

Шэлэгдэмэл үгүүлэл

Дээрэхиин гэгээн арбан дүрбэдүгээр Далай Лама Данзан Жамсо (түб. བསྟན་འཛིན་རྒྱ་མཚོ་; 1935 оной 7 һарын 6 үдэр түрэһэн) — Түбэд, Монгол, Буряад, Хальмаг, Тува дахи буддын шажанта шарын шажанай сүсэгтэнүүдэй этигэл бэшэрэлэй манлайлагша. 1989 оной Нобелиин энхэ тайбанай шагналтан.

Дээрэхиин гэгээн Далай лама Данзан Жамсо Түбэдэй түрэ, шажаниие хамтарна баригша мүн. Данзан Жамсо Зүүн хойто Түбэдэй Амдо нютагай Такцэрдэ оршохо жаахан һууринда 1935 оной 7-р һарын 6 үдэр лагшан мэндэлэлэй. Һама Дондуб гэжэ нэрэтэй хоёр ойтой бишыхан хүбүүн байхадаа тэрэ XIII Далай лама Түбдэн Жамсын хойто дүрээр тодорһон байдаг. Үе үеын Далай Ламанарые түг түмэн шабинар энэрэл нигүүлэсэлэй бодисада болоод Түбэдэй дээрэхиин гэгээн ба Арьяа-Баала (Жанрайсиг) бурханай хубилгаан хэмээн сүсэглэдэг юм. Бодисада гэхэ шажан амитанай тусые бүтээхын тулада нирваан бололгүйгээр оршолондо түрэл абахаар һунгаһан түрэлхитэнүүд мүн. (бүрин эхээр уншаха)

Википеэди амар мэндэ!

Буряад Википеэдидэ таатай морилогты! Хэншье оролсожо баяжуулжа болохо, хамагай баялиг, олон хэлэн дээрэхи нэбтэрхэй толиин түһэл, нэбтэрхэй толи. Тухайн мэдээллые өөршэлхэ, баяжуулха боломжо хүн бүридэ нээлтэтэй байдаг. Энэнь өөрын мэдэлгээ бусадтай хубаалсаха үргэн боломжые хүн бүридэ олгожо байгаа юм.Википеэди нэбтэрхэй толи бэшэгынь GNU cүлөөтэ баримта бэшэгэй лицеэнзитэй, энэнь сүлөөтэ агуулгатай бидэнэй һайн дурын оролсоотойгоор баяжаха нэбтэрхэй толи юм. Хэрхэн хуудаһа заһабарилха бэ? Тогтомол табигдадаг асуулта зэргые уншажа эсбэл Элһэтэй хайрсаг хэһэгтэ заһабари хэжэ оролсожо үзэгты! Энэ түһэл анха ингли хэлээр 2001 оной 1 һараһаа эхилһэн бүгөөдэ одоо 1.5 сая гары үгэ хэлэлгын тайлбарие агуулжа байна. Халха-Монгол хэлэн дээрэхи хубилбари 2004 оной 2 һарада эхилһэн. Буряад хэлэн дээрэхи хубилбари 2006 оной 2 һарада эхилһэн. Мүнөөнэй байдалаар хамагай түрүүндэ хэрэгтэй байгаа зүйлнүүд. Нюур хуудаһан болон системын хэлэлгэнүүдые Буряад хэлэн руу оршуулха үйлэ ябасад хуби нэмэрээ оруулаарайгты. Үүнэй тулада доорохи холбооһонууд дээрэ даража ороод, Өөршэлхэ гэһэн хэһэг дээрэ дарагты! Энэ хадаа буряад Википеэди. Буряадаар бэшэжэ шадаха хүн бүхэн тус нэбтэрхэй толиие зохёолсохо аргатай!

This is a Wikipedia in the Buryat language. If you can write in this language and want to collaborate in the creation of this encyclopedia, let’s do it!

Та мэдэхэ гүт?

Далайн гахай (зурагта), халим хоёр юрөөһөө уһан уудаггүйе танар мэдэхэ гүт? Тэдэ дабһагүй сэнгэг уһанай хэрэгсээе загаһан болон кальмар наймаалжаһаа оложо абадаг ажа. Харин загаһан, наймаалжын бэеын 80% уһан байдаг гэнэ.
Зарим түрэлэй шиигэй улаан хорхой 10 хүрэтэр тооной зүрхэтэй, харин уушхан үгы байна тула шиигтэй арһаараа амисхалдаг байна.
Бэе организмын дулаан алдагдалай 40-50% толгой нюсэгэн ябаһанһаа болодог гэнэ. Энэнь эдэбхитэй шуһанай эрьелтэтэй холбоотой ажа.

Дэлхэйн хамагай томо сэсэг бол раффлези Rafflesia arnoldii (зурагта) болоод 1 метр диаметртай, 11 кг шэгнүүртэй юм байна. Гэхыдээ набшаһан, эшэ, үндэһэн үгы. Ойе ехэ хэмжээгээр һүйдхэһэнһөө болоод энэ сэсэг усадхагдажа үгы болодгын дабаан дээрэ ерээд байгаа гэнэ.

Шэлэгдэмэл зураг
Дунда Европын ойн миисгэй (Felis silvestris silvestris)

Викимедиин түһэлнүүд

Мета Вики Викимедиа түһэлнүүд	Вики хүмрэг Дуу, зураг, бусад юумэн	Вики эшэлэл Эшэ үндэһэнүүд
Вики һонин Мэдээ	Вики толи Толи, тайлбари бэшэг	Вики зүйл Биологиин зүйлнүүд
Вики ном Һураха бэшэг, заабарнууд	Вики һурбалжа Ном, сударнууд	Вики һургуули Эрдэм мэдэлгэ

Википеэдидэ шэнэ хубилалга

Википеэдидэ шэнэ хубилалга

11 долоо һара 2014

(хубилалга | Түүхэ) . . Бөө‎; 17:08 . . (+194)‎ . . ‎DarkShadow223 (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Метки: Правка с моб. устройства, Правка через мобильную версию сайта)
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Эльгэн‎; 13:31 . . (+7108)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «Эльгэн болон хоол болбосоруулха тогтолсоо '''Эльгэн''' ({{mongolUnicode|ᠡᠯᠢ…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . 14-р Далай Лама‎; 13:09 . . (+2)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Википеэди:Долоо хоногой шэлэгдэмэл үгүүлэл/2014-28‎; 13:09 . . (+2)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Уушхан‎; 12:25 . . (+2567)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «Хүнэй уушхан '''Уушхан''' ({{mongolUnicode|ᠠᠭᠤᠱᠭᠢ|h}}) бол амитанай агаа…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Википеэди:1000 үгүүлэл‎; 12:23 . . (0)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (→‎Шэнжэлхэ ухаан)
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Далайн гахай‎; 07:56 . . (+2396)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «{{Таксон | name = Далайн гахай (''Delphinidae'') | regnum = Амитан | image = Bottlenose Dolphin KSC04pd0178.jpg | i…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Новак Джокович‎; 07:48 . . (+12)‎ . . ‎Soundwaweserb (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Нюур хуудаһан‎; 07:45 . . (-47)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Загбар:Та мэдэхэ гүт‎; 07:44 . . (+131)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Загбар:Та мэдэхэ гүт‎; 07:38 . . (+1489)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «120px * '''Далайн гахай''', халим хоёр юрөөһөө уһан уудаг…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Нюур хуудаһан‎; 06:42 . . (0)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Загбар:Шэлэгдэмэл зураг/2014-28‎; 06:42 . . (0)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Загбар:Шэлэгдэмэл зураг/2014-28‎; 06:41 . . (+177)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «<center>400px<br /><small>Дунда Европын ойн миисгэй (''Felis silvestris silvest…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Нюур хуудаһан‎; 06:35 . . (0)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Википеэди:Долоо хоногой шэлэгдэмэл үгүүлэл/2014-27‎; 06:35 . . (+1214)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «{| id="mp-left" style="vertical-align:top; background:#f5fffa;" |- | style="color:#000;" | <div id="mp-tfa" style="padding:2px 5px">Файл:Great Lakes from sp…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Википеэди:Долоо хоногой шэлэгдэмэл үгүүлэл/2014-28‎; 06:27 . . (+2153)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «{| id="mp-left" style="vertical-align:top; background:#f5fffa;" |- | style="color:#000;" | <div id="mp-tfa" style="padding:2px 5px">Файл:Tenzin_Gyatso_-_Tre…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . 14-р Далай Лама‎; 06:20 . . (+4)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . 14-р Далай Лама‎; 06:04 . . (-33)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎

10 долоо һара 2014

(хубилалга | Түүхэ) . . Зүрхэн‎; 16:38 . . (+1539)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Зүрхэн‎; 16:23 . . (+611)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Шуһанай эрьелтэ‎; 16:20 . . (+51)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Н Зүрхэн‎; 16:20 . . (+4538)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎ (Новая страница: «Файл:Heart numlabels.png|thumbnail|1) Баруун тосгуур; 2) Зүүн тосгуур; 3) Дээдэ хүнды һудал; 4) [[Гол һудаһа…»)
(хубилалга | Түүхэ) . . Шуһанай эрьелтэ‎; 15:46 . . (+5)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎
(хубилалга | Түүхэ) . . Шуһанай эрьелтэ‎; 15:45 . . (+972)‎ . . ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ)‎

Шэнэ заһаха

Шэнэ үгүүллүүд

13:31, 11 долоо һара 2014 ‎Эльгэн (Түүхэ) ‎[7108 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «Эльгэн болон хоол болбосоруулха тогтолсоо '''Эльгэн''' ({{mongolUnicode|ᠡᠯᠢ…»)
12:25, 11 долоо һара 2014 ‎Уушхан (Түүхэ) ‎[2567 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «Хүнэй уушхан '''Уушхан''' ({{mongolUnicode|ᠠᠭᠤᠱᠭᠢ|h}}) бол амитанай агаа…»)
07:56, 11 долоо һара 2014 ‎Далайн гахай (Түүхэ) ‎[2396 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «{{Таксон | name = Далайн гахай (''Delphinidae'') | regnum = Амитан | image = Bottlenose Dolphin KSC04pd0178.jpg | i…»)
16:20, 10 долоо һара 2014 ‎Зүрхэн (Түүхэ) ‎[6688 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «Файл:Heart numlabels.png|thumbnail|1) Баруун тосгуур; 2) Зүүн тосгуур; 3) Дээдэ хүнды һудал; 4) [[Гол һудаһа…»)
13:44, 10 долоо һара 2014 ‎Шуһанай эрьелтэ (Түүхэ) ‎[3457 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «'''Шуһанай эрьелтэ''' — зүрхэнһөө гаража бэе махабадаар тархаһан шуһ…»)
12:56, 10 долоо һара 2014 ‎Биологи (Түүхэ) ‎[2198 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «'''Биологи''' ({{lang-el|βιολογία}}), мүн '''амин шудалал''' — амин шудалха шэнжэлхэ ух…»)
13:16, 4 долоо һара 2014 ‎Тархи (Түүхэ) ‎[6324 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «Файл:Human brain midsagittal cut description.JPG|350px|мини|Хүнэй тархи:<br />1. Томо тархиин хахад бүмбэрсэг ([[Һү…»)
19:49, 30 зургаа һара 2014 ‎Ураса (Түүхэ) ‎[717 байтууд] ‎DarkShadow223 (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «--~~~~Урц(ород.Чум)-байра майхан зооврийн орших нуутгийн уугул иргэд(Неэнец,Ханти,Манси бол…») первоначально созданная как «Урц»
04:38, 29 зургаа һара 2014 ‎Балсан (Түүхэ) ‎[459 байтууд] ‎91.224.103.86 (Хэлэлсэхэ) (Новая страница: «Хүнэй бэеын булшангуудай зураг '''Балсан''' (баһа '''булшан''', {{mongolUnicode|ᠪ…»)
06:02, 27 зургаа һара 2014 ‎Нохой (Түүхэ) ‎[2840 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «{{Таксон | name = Нохой | status = Domesticated | images_set = {{4 зураг|im1=Jack-Russell-Terrier.jpg|cap1=Джек-рассел-терьер|im2=…»)
14:01, 17 зургаа һара 2014 ‎Че Гевара (Түүхэ) ‎[4849 байтууд] ‎Elvonudinium (Хэлэлсэхэ | γйлэ) (Новая страница: «{{Алдартай хүн |нэрэ = Эрнесто Че Гевара |уугуул_нэрэ = Ernesto Rafael Guevara de la Serna |зураг = GuerrilleroHeroic…»)
19:39, 16 зургаа һара 2014 ‎Хоёр ахамадууд (Түүхэ) ‎[560 байтууд] ‎213.176.224.85 (Хэлэлсэхэ) (Новая страница: «Хоер капитан(ород."Два капитана")-Вениамин Каверинын ном.») первоначально созданная как «Хоер капитан»
18:23, 14 зургаа һара 2014 ‎Франц Кафка (Түүхэ) ‎[4453 байтууд] ‎93.58.229.12 (Хэлэлсэхэ) (Новая страница: «{{Алдартай хүн |нэрэ = Франц Кафка |уугуул_нэрэ = Franz Kfka |зураг = kafka1906.jpg |ажал_үйлэ = уран зох…»)