Egipt

جمهوريّة مصر العربيّة Arabska Republika Egiptu
Flaga Egiptu Godło Egiptu
Hymn: Bilady, Bilady, Bilady
Język urzędowy	arabski
Stolica	Kair
Ustrój polityczny	republika
Głowa państwa	p. o. prezydenta Adli Mansur
Zastępca głowy państwa	wakat
Szef rządu	premier Hazim al-Biblawi
Powierzchnia  • całkowita  • wody śródlądowe	30. na świecie 1 001 450 km² 6000 km² (0,6%)
Liczba ludności (2012)  • całkowita   • gęstość zaludnienia  • narody i grupy etniczne	15. na świecie 82 536 770 81,2 osób/km² Arabowie, Koptowie
PKB (2012)  • całkowite   • na osobę	256,7 mld USD 3112 USD
PKB (PPP) (2012)  • całkowite   • na osobę	539,9 mld USD 6545 USD
Jednostka monetarna	funt egipski (EGP)
Niepodległość	od Wielkiej Brytanii 28 lutego 1922
Obalenie monarchii	18 czerwca 1953
Federacja Egiptu i Syrii (Zjednoczona Rep. Arabska)	1 lutego 1958
Wystąpienie Syrii z federacji	29 września 1961
Przywrócenie nazwy Arabska Republika Egiptu	1971
Religia dominująca	islam
Strefa czasowa	UTC +2 (cały rok)
Kod ISO 3166	EG
Domena internetowa	.eg
Kod samochodowy	ET
Kod samolotowy	SU
Kod telefoniczny	+20
1  Dane szacunkowe na lipiec 2008 roku, podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (ang.)
Multimedia w Wikimedia Commons
Egipt w Wikipodróżach
Wiadomości w Wikinews
Arabska Republika Egiptu w Wikicytatach
Hasło Egipt w Wikisłowniku

Wielki Sfinks na tle piramidy Chefrena w Gizie

Świątynie w Abu Simbel

Świątynia Hatszepsut

Egipt (arab. مصر Miṣr; dialekt egipski: Máṣr (/masˤɾ/); łac. Aegyptus, gr. Αίγυπτος Aígyptos), nazwa oficjalna Arabska Republika Egiptu (arab. جمهوريّة مصر العربيّة Dżumhurijjat Misr Al-Arabijja) – państwo położone w północno-wschodniej Afryce z półwyspem Synaj w zachodniej Azji. Egipt graniczy z Izraelem i Strefą Gazy na północnym wschodzie, Sudanem na południu i Libią na zachodzie. Od północy rozpościera się Morze Śródziemne, a na wschodzie Morze Czerwone.

Etymologia

Staroegipska nazwa kraju oznacza „Czarny Ląd” i odnosi się do żyznych gruntów wzdłuż Nilu będących przeciwieństwem sąsiadującej z nimi pustyni, „Czerwonego Lądu”.

Arabskie słowo Miṣr, obecna oficjalna nazwa kraju, ma pochodzenie semickie. Według pierwotnego asyryjskiego rodzaju pisma słowa Misir / Musur są spokrewnione z hebrajskim słowem מִצְרַיִם (Mitzráyim) oznaczającym kraj lub państwo. Początkowe wąskie znaczenie tego słowa rozumiane jako Egipt Dolny (Dolny Kraj), zostało rozszerzone na cały kraj (Górny i Dolny Egipt).

Nazwy europejskie Egypt, Ägypten, Égypte, Egitto itd. pochodzą z łacińskiego słowa Aegyptus i pierwotnie ze starogreckiego słowa Αίγυπτος (Aigyptos). Koptowie utrzymują, że są bezpośrednimi potomkami staroegipskiego społeczeństwa z czasów faraonów. Od ich imienia powstało greckie słowo aigyptos, które np. w języku niemieckim przekształciło się w słowo Ägypten. Według innych teorii słowo Aigyptos stanowi kontaminację egipskiego wyrażenia ḥwt-k3-ptḥ, co oznacza „Siedziba duszy Boga Ptah”, przy czym jest to także nawiązanie do świątyni Ptaha w Memphis.

Geografia

Podstawowe informacje

• Długość granic: całkowita 2689 km (w tym: Strefa Gazy 11 km, Izrael 255 km, Libia 1150 km, Sudan 1273 km)
• Długość wybrzeża: 2450 km
• Najwyższy punkt: Góra Świętej Katarzyny 2629 m n.p.m.
• Najniższy punkt: Al-Kattara 133 m p.p.m.
• Współczynnik urbanizacji: 42% (2003)
• Ważne miasta: Kair, Aleksandria, Luksor, Asuan, Asjut, Al-Mahalla al-Kubra, Giza, Port Said, Szubra al-Chajma, Suez, Fajum.

Klimat

W Egipcie przeważa klimat skrajnie suchy zwrotnikowy. Roczna suma opadów na ogół nie przekracza kilkudziesięciu milimetrów. Z tego względu większość ludności zamieszkuje tereny w delcie i dolinie Nilu. Nad rzeką istnieje oaza nadrzeczna, której długość wynosi niecałe 3 tys. kilometrów. Od tysiącleci w Egipcie tworzono system sztucznego nawadniania, znacznie zwiększając powierzchnię gruntów uprawnych. System nawadniający rozbudowano w 1970 roku, gdy w Asuanie zbudowano zaporę wodną (Wielka Tama), sztuczny zbiornik (Jezioro Nasera) i elektrownię wodną.

Historia

Tereny w dolinie i delcie Nilu są kolebką cywilizacji starożytnego Egiptu.

Układ chronologiczny:

• Stare Państwo
  • Pierwszy Okres Przejściowy
• Średnie Państwo
  • Drugi Okres Przejściowy
• Nowe Państwo
  • panowanie asyryjskie (671–656 p.n.e.)
  • panowanie perskie (525–404 p.n.e. oraz 343 – 331 p.n.e.)
• panowanie Ptolemeuszy (331–30 p.n.e.
• panowanie rzymskie (30 p.n.e.–395 r.)
• panowanie bizantyńskie (395–642 r.)
• panowanie arabskie (642 – 1171 r.)
  • panowanie Saladyna – dynastia Ajjubidów (1171–1254 r.)
  • panowanie mameluków (1254–1517 r.)
• panowanie osmańskie (1517–1774 r.)
• panowanie francuskie (1799–1801 r.)
• panowanie angielskie (1881–1922 r.)

• niepodległość – 12 lutego 1922
• Królestwo Egiptu (1922–1953)
• Arabska Republika (1952–1958 i od 1971)

• Zjednoczona Republika Arabska (1958–1971)

• Egipt po 1971

• Niektóre miejscowości egipskie o znaczeniu historycznym:

Abukir, Abu Simbel, Aleksandria, Asuan, Teby, El Alamein, Luksor.

• Niektórzy królowie i królowe starożytnego Egiptu:

Narmer (Menes), Dżeser, Cheops, Chefren, Mykerinos, Totmes I, Hatszepsut, Totmes III, Amenhotep III, Amenhotep IV Echnaton, Tutanchamon, Ramzes II, Szeszonk I, Ptolemeusz, Kleopatra

• Naukowcy: Klaudiusz Ptolemeusz William Flinders Petrie

Kalendarium

• 6000 p.n.e.: uprawy pszenicy i jęczmienia nad Nilem, rozpowszechnienie ceramiki, początek hodowli owiec
• 5000 p.n.e.: rozwój rolnictwa w delcie Nilu
• 4500 p.n.e.: pierwsze pługi rolne, pierwsze łodzie żaglowe na Nilu
• 3500 p.n.e.: powstanie pierwszych miast, początek obróbki miedzi, powstanie i rozwój kultury Meadi w południowej części delty Nilu, początek okresu predynastycznego średniego w górnym Egipcie, pierwsze wyroby z żelaza (kute na zimno), pierwsze hieroglify, pierwsza malowana ceramika
• 3300 p.n.e.: początek okresu predynastycznego późnego w górnym Egipcie
• 3050 p.n.e.: narodziny Menesa pierwszego władcy zjednoczonego Egiptu
• 3000-2850 p.n.e.: Zjednoczenie Egiptu przez Menesa, ustanowienie stolicy w Memfis, pierwsza dynastia, powstanie mastab (pierwszych grobowców egipskich), rozwój pisma (hieroglify), początek hodowli bydła, powstanie egipskiego kalendarza rolniczego
• 2640 p.n.e.: rozpoczęcie trzeciej dynastii przez Sanachta i Dżosera, Stare państwo, napisanie przez Imchotepa nauk Imchotepa
• 2630 p.n.e.: wzniesienie pierwszej piramidy w Sakkarze
• 2600 p.n.e.: śmierć Dżosera
• 2575 p.n.e.: założenie czwartej dynastii przez faraona Snofru
• 2550 p.n.e.: budowa wielkiej piramidy Cheopsa w Gizie
• 2528 p.n.e.: śmierć Cheopsa
• 2520 p.n.e.: przejęcie władzy przez Chefrena, zmiana poglądu postrzegania faraona: nie jako boga, ale jako jego syna
• 2490 p.n.e.: śmierć Chefrena
• 2465 p.n.e.: Userkaf faraonem, piąta dynastia, Re zostaje naczelnym bóstwem, stworzenie płaskorzeźby w Sakkarze, przedstawia ona biegi oraz skok w dal
• 2350 p.n.e.: umiera Ptahhotep, egipski wezyr z czasów króla Dżedkare
• 2325 p.n.e.: założenie szóstej dynastii przez Tetiego, umocnienie pozycji książąt górnego Egiptu
• 2254 p.n.e.: Faraonem zostaje Pepi II w wieku 6 lat, rządzi przez następne 94, rozpad Starego Państwa
• 2134 p.n.e.: pierwszy okres przejściowy (miasta-państwa), głód w Egipcie

Były prezydent Egiptu Husni Mubarak

Przewodniczący Najwyższej Rady Sił Zbrojnych Muhammad Husajn Tantawi

Ustrój polityczny

• Ustrój polityczny: republika prezydencka.
• Partie polityczne: Partia Narodowo-Demokratyczna (czł. Międz. Socjal.), Postępowa Partia Jedności, Socjalistyczna Partia Liberalna.
• Parlament: Zgromadzenie Narodowe – 454 miejsca.
• Konstytucja: z 26 grudnia 2012.
• System prawny: oparty na prawie anglosaskim, prawie islamskim i kodeksie napoleońskim; sądowniczy organ rewizyjny – Sąd Najwyższy i Rada Stanu (nadzoruje słuszność decyzji administracyjnych); Egipt zaakceptował z zastrzeżeniami zwierzchnictwo Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości
• Święto narodowe: Rocznica Rewolucji – 23 lipca

Podział administracyjny

Egipt podzielony jest na 27 muhafaz. Prowincje dzielą się dalej na okręgi, wsie i miasta.

Ludność

Egipt, Liczba mieszkańców 82,54 miliona (2011)

W aglomeracji kairskiej mieszka ponad 17 mln osób

Ludność Egiptu jest niemal wyłącznie arabskojęzyczna. Około 90% populacji stanowią muzułmanie, głównie sunnici. Oprócz nich w Egipcie żyje ok. 8 mln (ok. 10%) chrześcijan, głównie [[[Koptowie|Koptów]], czyli wiernych wyznania dominującego w Egipcie przed podbojami arabskimi. Ich cechą charakterystyczną jest wytatuowany – zazwyczaj na ręce – krzyż. Za założyciela wspólnoty uważa się św. Marka Ewangelistę. Mimo posługiwania się obecnie językiem arabskim część z nich nie uważa się za Arabów. Na obszarze Pustyni Zachodniej występują plemiona Berberów, w dolinie górnego Nilu pojedyncze osady ludności negroidalnej.

W miastach zamieszkuje około 47% ludności. Przyrost naturalny w 2005 wyniósł 1,78%. Mężczyźni żyją przeciętnie 68 lat, a kobiety 74 lata (2005).

Egipt jest najludniejszym krajem arabskim i trzecim pod względem liczby mieszkańców państwem Afryki. Średnia gęstość zaludnienia jest niewielka, a rozmieszczenie ludności bardzo nierównomierne. Większość kraju jest niemal bezludna, a gęstość zaludnienia na terenach rolniczych (Dolina Nilu i Delta Nilu) należy do największych na świecie. Kair, stolica kraju i największe miasto Afryki, wraz z sąsiadującymi miejscowościami, liczy ponad 17 mln mieszkańców, co stanowi ponad 20% ludności państwa.

Gospodarka

Rolnictwo

Turystyka – główne źródło dochodów Egiptu

Kanał Sueski – ważne źródło dochodu

Podwodny świat Morza Czerwonego

Egipskie zabytki przyciągają turystów

Riwiera Morza Czerwonego – laguny, rafy koralowe i plaże

Jeden z kilkuset kompleksów wypoczynkowych Egipskiej Riwiery

Współczesne rolnictwo egipskie nie jest w stanie zaspokoić wewnętrznych potrzeb kraju ze względu na szybko rosnącą liczbę ludności. Pomimo to sektor rolniczy i przemysł przetwórstwa spożywczego są jednymi z lepiej rozwijających się gałęzi gospodarki w tym kraju.

W egipskim klimacie możliwe są nawet trzy zbiory plonów w ciągu roku. Najwięcej gruntów zajmuje uprawa bawełny – głównego produktu eksportowego. Z roślin spożywczych najważniejsze są: ryż, kukurydza, pszenica i sorgo (proso murzyńskie, rośliny trawiaste, z których otrzymuje się kaszę i mąkę). Uprawia się również trzcinę cukrową, palmę daktylową, drzewa cytrusowe i warzywa. Hodowla zwierząt odgrywa w Egipcie drugorzędną rolę ze względu na brak pastwisk. Rybołówstwo – morskie i śródlądowe, jest równie ważną gałęzią gospodarki.

W latach 70 XX w. wybudowano Wysoką Tamą Asuańską na Nilu, powstało przez to jedno z największych sztucznych jezior świata – Jezioro Nasera. Jego utworzenie pozwoliło uregulować bieg Nilu, zapobiegać powodziom, rozwinąć żeglugę i rybołówstwo oraz produkcję energii elektrycznej oraz odzyskanie pól uprawnych na dawnych terenach pustynnych. Nil przestał wylewać, rośliny można uprawiać tylko na terenach sztucznie nawadnianych. W latach 90 XX wieku rozpoczęto wielkie projekty irygacyjne – doprowadzenie wody z Nilu (Jeziora Nasera) Kanałem Szajcha Zajida (z największą na świecie stacją pomp Mubarak Pumping Station) do oazy Charga i innych w okolicach jezior Toszka.

Przemysł

Dobrze rozwinięty jest przemysł chemiczny, szczególnie produkcja nawozów sztucznych, włókien syntetycznych, farmaceutyków, a także przemysł włókienniczy i odzieżowy, dający obecnie ok. 1/4 wartości ogólnej produkcji przemysłowej.

Z bogactw mineralnych Egiptu największe znaczenie mają ropa naftowa i fosforyty. Ropa naftowa, pochodząca ze złóż na zachodzie półwyspu Synaj oraz z nowych pokładów w szelfie Zatoki Sueskiej, wzdłuż wybrzeża śródziemnomorskiego, a także z obszaru Pustyni Zachodniej, przy granicy z Libią. Fosforyty, ruda żelaza, mangan wydobywana jest w okolicach Asuanu i na zachodzie półwyspu Synaj. Gaz ziemny, wydobywa się głównie w delty Nilu i ze złóż podmorskich.

Przemysł przetwórczy widoczny jest w miastach położonych w delcie Nilu, nad Kanałem Sueskim i w Heluanie, gdzie istnieje wielki kombinat metalurgiczno-koksowniczy. Natomiast w Asuanie istnieją huty żelaza i aluminium. Zakłady metalurgiczne znajdują się w Kafr Ad-Dawwar. Najlepiej rozwinięty jest przemysł włókienniczy, dość dobrze – chemiczny, elektromaszynowy, petrochemiczny i skórzano-obuwniczy. Duże ośrodki przemysłu petrochemicznego rozwinęły się w Aleksandrii, Kairze, Suezie, Tanta i Asjut. Poza tym w kraju istnieją liczne zakłady przetwórcze surowców i materiałów budowlanych, głównie wapieni wykorzystywanych w przemyśle cementowym.

W Egipcie znajduje się kilka montowni zagranicznych koncernów motoryzacyjnych. Istnieją również zakłady produkujący sprzęt transportu kolejowego, elektromaszynowego i elektrotechnicznego. Przemysł energetyczny posiada elektrownie jądrowe w Al-Dabaa, o mocy 2000 MW, a na Wysokiej Tamie na Nilu przy Zbiorniku Nesera zlokalizowana jest hydroelektrownia.

Ważną rolę w gospodarce Egiptu odgrywa Kanał Sueski łączący Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym. Przepływają nim między innymi tankowce przewożące ropę naftową z krajów Bliskiego Wschodu do Europy oraz ropociąg Sumed.

Turystyka

Turystyka jest jednym z głównych źródeł dochodu kraju stanowi ok. 10% PKB (http://www.arabicae.com/?p=192). W roku 2010 przybyło do Egiptu ponad 14,8 mln. turystów (ok. 12,7 miliardów dolarów przychodów). Egipt najczęściej odwiedzali turyści z Rosji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Włoch, Francji i Polski (rocznie ok. 600 tysięcy). Szczególnie stare egipskie zabytki są magnesem przyciągającym zagranicznych gości. Obok Gizy i Kairu turyści chętnie odwiedzają Aleksandrię i Luksor, skąd między innymi można dotrzeć do Doliny Królów. Luksor jest także punktem startowym dla podróży przez Nil do Asuanu. Z tego miejsca oferowane są także loty i wycieczki autokarowe do Abu Simbel na Pustyni Nubijskiej i innych obiektów sakralnych wokół Jeziora Nasera. Większość operatorów podróży oferuje lot wewnętrzny do Kairu i po zwiedzeniu Kairu, urlop wypoczynkowy i kąpiele w Hurghadzie lub Szarm el-Szejk nad Morzem Czerwonym.

Nowoczesny kurort turystyczny Szarm el-Szejk na południowym krańcu Półwyspu Synaj jest szczególnie lubiany przez sympatyków nurkowania ze względu na liczne rafy koralowe. Jest to również punkt wypadowy na górę Synaj, gdzie Jahwe miał przekazać Mojżeszowi Dziesięć Przykazań oraz do prawosławnego Klasztoru św. Katarzyny, na skalistą pustynie Wyżyny Synajskiej, a także do Ziemi Świętej. Przy kurorcie znajduje się pierwszy egipski podwodny Park Narodowy Ras Muhammad. Wokół raf koralowych południowego Synaju, gdzie występuje ponad 250 różnych raf koralowych i 1000 gatunków ryb, w ciepłych wodach morskich spoczywają liczne wraki statków, które są chętnie odwiedzane przez nurków. W ostatnich latach wiele entuzjastów sportów podwodnych wybiera się również, do położonych bardziej na północ do Zatoki Akaby, Dahabu, Nuwajby i Taby.

Ze względu na wzrastające zainteresowanie turystyką nurkową udostępniono także miejscowości na południe od Hurghady wzdłuż zachodniego wybrzeża Morza Czerwonego: Safadża, Al-Kusajma i Marsa Alam, jak także Bir Szalatin. Przewiduje się, że niebawem otworzy się granica do trójkąta Hala’ib. 30 km od granicy z Sudanem, 20–25 km w głąb kraju znajduje się Park Narodowy, który stanowi nowy magnes dla turystów. Te ośrodki turystyczne stanowią również miejsca wypadowe na Pustynie Wschodnią i góry Atbaj. Egipt jest ciekawym miejscem również dla amatorów nurkowania nieposiadających uprawnień – bardzo popularną rozrywką dla turystów są tak zwane Intro – na niewielką głębokość można zejść z profesjonalnym instruktorem i obejrzeć bogactwo tamtejszych raf koralowych Morza Czerwonego, które niewątpliwie przewyższają pod względem podwodnej fauny rafy, które można zobaczyć w basenach Morza Śródziemnego.

Wszystkie te kurorty turystyczne położone są na Riwierze Morza Czerwonego.

Oazy zarówno te na Saharze, na Pustyni Libijskiej (Pustynia Zachodnie): Siwa, Fajum, Al-Bahrijja, Al-Bawiti, Ad-Dachila, Al-Farafira, Charga oraz te na Synaju: Wadi Fajran, Ajn Hudra czy Ujun Musa są również otwarte dla turystów.

W Aleksandrii znajduje się Bibliotheca Alexandrina, a wokół wybrzeża Morza Śródziemnego liczne podwodne wraki statków z okresu II wojny światowej.

W Egipcie znajduje się też wiele stanowisk archeologicznych, z których większa część jest otwarta dla zwiedzających.

Turystyka, jako główna gałąź przemysłu, po napadach terrorystycznych na cele turystyczne w latach 90. XX i pierwszej dekadzie XXI w. (Luksor 1997, Synaj 2004, Szarm el-Szejk 2005, Dahab 2006) musiała uporać się z częściowo silnymi zniszczeniami. 23 lipca 2005 roku nieznani sprawcy podłożyli w trzech miejscach (licznie odwiedzane przez turystów miejsca kąpieliskowe w Szarm el Szejk na Półwyspie Synaj) w sumie 400 kilogramów materiałów wybuchowych. 64 ludzi zginęło i więcej niż 200 zostało rannych. Do zamachów obok Al-Kaidy przyznały się brygady Abdullaha Assamy, które także odnotowano jako odpowiedzialne za napady z października 2004 roku w Tabie. Nad bezpieczeństwem turystów czuwa specjalnie powołana w tym celu policja turystyczna, której funkcjonariusze znają główne języki obce (obowiązkowo angielski) i są przeszkoleni do niesienia im pomocy. Zorganizowane wycieczki do niektórych miejsc są obowiązkowo przez nich konwojowane lub przynajmniej towarzyszą im w autokarach. Okolice wszystkich atrakcji turystycznych, a także dworce i punkty kontrolne są strzeżone przez uzbrojone siły bezpieczeństwa, a agenci w cywilu kontrolują punkty handlowo-rozrywkowo-gastronomiczne.

Polskie przedsiębiorstwa w Egipcie

W Egipcie działają 44 polskie przedsiębiorstwa. Według egipskiego Ministerstwa Inwestycji w ciągu ostatnich pięciu lat polskie przedsiębiorstwa zainwestowały w Egipcie 10,6 mln. dolarów (142. miejsce w tym kraju). A według Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych (PAIiIZ) w Egipcie działa w tym 10 dużych przedsiębiorstw z udziałem polskiego kapitału, w sektorze wydobycia ropy i gazu, transportu morskiego, turystycznym. Największym przedsiębiorstwem jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo.

Kultura i sztuka

• Nadżib Mahfuz – laureat literackiej Nagrody Nobla z roku 1988

Zdecydowana większość mieszkańców wyznaje islam (na zdj. meczet Al-Azhar)

Kościół koptyjski w Kairze

Góra Synaj, gdzie Mojżesz miał otrzymać od Jahwe Dziesięć Przykazań; obecnie miejsce pielgrzymek i wycieczek na półwyspie Synaj

Klasztor Świętej Katarzyny Autonomicznej Cerkwi Prawosławnej Góry Synaj – w którym znajduje się Krzew gorejący – na tle Góry Synaj

Religia

Egipt jest krajem muzułmańskim, z poważnym wpływem religii na codzienne życie mieszkańców. Według danych państwowych Muzułmanie, przeważnie sunnici, stanowią 90% ludności kraju; pozostałe 10% to chrześcijanie, z czego 9% koptowie (głównie Koptyjski Kościół Ortodoksyjny). Państwowe i kościelne dane liczbowe różnią się jednak znacznie. Z kolei dane kościelne mówią o 10-18% chrześcijan, wśród populacji Egiptu. Według Komisji ds. Międzynarodowej Wolności Religijnej w sprawozdaniu za rok 2010, Egipt zajmuje drugie miejsce w rankingu wśród krajów, które naruszają wolność religijną. Dyskryminacja i łamanie praw człowieka dotyka głównie: koptyjskich chrześcijan, bahaistów, szyickich muzułmanów, Żydów, Świadków Jehowy i członków sekty islamu koranicznego Quraniyoon. Według raportu z 2011 roku Amerykańskiej Komisji ds. Międzynarodowej Wolności Religijnej (USCIRF) Egipt znalazł się wśród 14 krajów jako najgorszy na świecie kraj łamiący wolność religijną i łamiący prawa człowieka.

Konstytucja Egiptu czyni z islamu religię państwową. Gwarantuje wprawdzie wszystkim obywatelom wolność wyznania, jednakże w praktyce jest ona dramatycznie ograniczona. Na dowodach osobistych umieszczana jest informacja o przynależności religijnej, przy czym dozwolony jest wybór między trzema oficjalnie uznanymi religiami: islamem, chrześcijaństwem i judaizmem. Wyznawcy innych religii nie uzyskują dowodów osobistych, co oznacza rezygnację z praw. To samo dotyczy muzułmanów, którzy przeszli na chrześcijaństwo.

Muzułmanie

Szariat jest głównym źródłem ustawodawstwa. Z jednej strony wykładnia islamu jest w Egipcie przeważnie nowoczesna i postępowa, w szczególności przez prowadzony w muzułmańskim świecie Uniwersytet Al-Azhar. Z drugiej strony Egipt jest od wieków, obok Arabii Saudyjskiej, centrum islamskiego feudalizmu.

Chrześcijanie

Chrześcijaństwo rozwijało się w Egipcie równolegle jak na innych ziemiach cesarstwa rzymskiego. Istnieją przypuszczenia, że ewangelista Marek przybywał tutaj na misje już w ok. 50 roku n.e. W okresie bizantyjskim większość ludności zamieszkującej Egipt było chrześcijanami. Kres temu położyła inwazja Islamu w VII wieku.

Żydzi

Według Biblii do Egiptu przybył Abraham, a potem pojmany Józef, tutaj urodziło się wiele postaci biblijnych, m.in. Mojżesz, Aaron czy Jozue. Mojżesz prowadził Izraelitów z Egiptu do Ziemi Obiecanej – Plagi egipskie, przejście przez Morze Czerwone, Synaj i Góra Synaj, gdzie otrzymał od Jahwe Dekalog, na tym terenie rozpoczął też spisywanie Biblii.

Aleksandria już od starożytności, na długo przed zniszczeniem świątyni jerozolimskiej w 70 n.e., była jednym z największych ośrodków żydowskiej diaspory. Według Flawiusza byli oni pierwszymi osiedleńcami w tym mieście. Z czasem przydzielono im całą dzielnicę. Tu, z polecenia króla Ptolemeusza II Filadelfosa, powstał grecki przekład Biblii hebrajskiej, tzw. Septuaginta. W I w. n.e. pisarz Filon stwierdził, że w całym Egipcie mieszka milion Żydów. Już w VI w. p.n.e. prorok Jeremiasz skierował orędzie do Żydów osiedlonych w różnych częściach tego kraju, m.in. w Memfis (Nof). W czasie ucieczki przed Herodem i rzezią chłopców, w Egipcie przebywała Święta Rodzina z Jezusem. Według tradycji żydowskiej miało to miejsce w obecnej stołecznej dzielnicy Stary Kair w Synagodze Ben Ezry.

W czasach najnowszych liczba Żydów w Egipcie gwałtownie się zmniejszyła, ponieważ zmuszeni byli wyjechać do Izraela. W 1948 wynosiła 75 tysięcy, w roku wynosiła ok. 2600 osób, głównie w Kairze, gdzie wówczas funkcjonowało 25 synagog, Obecnie żyje tu zaledwie niecałe 200 ubogich starszych osób. Zamieszkujących głównie Aleksandrię, Stary Kair oraz dom starców w kairskim Heliopolis. Do ostatnich wysiedleń Żydów z Egiptu doszło po wojnach arabsko-izraelskich w 1956 i 1967. W 1979 Izrael i Egipt zawarły pokój, na mocy którego warunki bytowe Żydów w Egipcie poprawiły się.

Rafa koralowa ok. 500m od wybrzeża Hurgady

Nil przepływający przez Kair

Zobacz też

• Rewolucja w Egipcie (2011)
• Święta w Egipcie
• Ambasada Egiptu w Polsce

Linki zewnętrzne

 Wikimedia Atlas: Egipt – wikiatlas z mapami w Commons

• (ang) (arab) Egypt’s Government Services Portal
• Egypt Information Portal (ang. • arab.)
• Serwis Biura ds. Turystyki Ambasady Egiptu w Warszawie (pol.)

Poprzednik Królestwo Egiptu

Okres w historii Egiptu 1953-1958

Następca Zjednoczona Republika Arabska

Poprzednik Zjednoczona Republika Arabska

Okres w historii Egiptu od 1971

Następca –