मुख्यपृष्ठम्

संस्कृतविकिपीडियायां सम्प्रति ९,२४७ लेखाः सन्ति।

संस्कृतविकिपीडिया संस्कृतभाषायां विद्यमानः स्वतन्त्रः विश्वकोशः। विकिपीडियानामा विश्वकोशोऽयं बह्वीषु भाषासु उपलभ्यते। अस्य सम्पादनं भवद्भिः स्वयमेव कर्तुं शक्यते। सम्पादनविषये साहाय्यार्थं 'लेखसाहाय्यम्' पश्यन्तु। टङ्कनार्थं 'टङ्कनसाहाय्यम्' पश्यन्तु। एतावता ९,२४७ लेखाः लिखिताः सन्ति।

आषाढमासः, कृष्णपक्षस्य चतुर्दशी तिथिः, विक्रमसंवत्सरः २०७० २०१३ ओगस्ट् ९


सङ्गणकीयशब्दाः शूलयन्ति किम्? उपयुज्यताम् -आङ्ग्लसंस्कृतसङ्गणकशब्दकोशः।

प्रमुखो लेखः

मूषकोपकरणम्

मूषकं (Mouse) तु सङ्गणकेषु प्रयुक्तं किञ्चित् निर्देशनोपकरणम्। एतस्य कार्यसिद्धान्तं तु आधारतले द्विविेमयोः गतिं ज्ञात्वा तदनुसारेण क्रिया इति अस्ति। व्यवहारे तु मूषकं इत्येतत् एकं वस्तु यत्तु प्रयोक्त्रा हस्तस्याधः धार्यते, अस्मिन् च एकम् एकाधिकानि वा गण्डानि भवन्ति।

कदाचिच्च मूषकोपकरणे अन्यान्यपि अङ्गानि भवन्ति, तद्यथा चक्राणीति। येन प्रयोक्त्रा तन्त्रम् आधृत्य नैकानि कार्याणि कर्तुं शक्यन्ते। येन अधिकं नियन्त्रणं विमीयनिवेशनं च सम्भवति। प्रायेण मूषकस्य कार्येण सङ्गणकपटले एकस्य निर्देशकाकृत्याः गमनं भवति, येन हि ग्राफिकल्-यूसर्-इन्टरफेस् इत्यस्य सूक्ष्मतया नियन्त्रणं सम्भवति।

(अधिकवाचनाय »)

वार्ताः

तेलङ्गाणराज्यम्

आन्ध्रप्रदेशराज्ये नूतनस्य तेलङ्गाणराज्यस्य रचनायै काङ्ग्रेस्पक्षस्य कार्यकारिणीसमित्या अनुमतिः प्रदत्ता । हैदराबाद्नगरं द्वयोः राज्ययोः राजधानी ।

अपरिचितैः भयोत्पादकैः कृतात् आक्रमणात् भारतस्य बिहारराज्ये विद्यमानं बौद्धनां पवित्रं स्थानं बोधगयामन्दिरं भागशः नष्टं जातम् ।

ईजिप्ट्-देशे सेनाशासनम् आरब्धम् । जनानां महान्तं विरोधं धिक्कृत्य सेनया प्रस्तुताध्यक्षः मोहमद् मोर्सिवर्यः अधिकारात् च्यावितः, गृहबन्धने स्थापितश्च वर्तते ।

श्रीमती सुजाता सिङ्ग् भारतस्य विदेशकार्यदर्शिनीरूपेण नियुक्ता अस्ति । इयम् आगस्ट्-मासस्य प्रथमदिनाङ्कतः कार्यरता भविष्यति । विदेशविभागे अत्युन्नतं स्थानम् अलङ्कृतवत्सु महिलासु इयं तृतीया ।

तमिलुनाडुराज्यस्य नमक्कल्-प्रदेशे विद्यमानः कुक्कुटपालकः एस् शिवप्रकाशम् तत्र लभ्यमानैः अवकरैः विद्युदुत्पादनं कुर्वन् अस्ति अतीव न्यूनेन मूल्येन !

ज्ञायते किं भवता ?

आस्तिकदर्शनानि दर्शनकाराः च -

(यानि वेदप्रामाण्यम् अङ्गीकुर्वन्ति तानि आस्तिकानि)

साङ्ख्यदर्शनम् - कपिलः

योगदर्शनम् - पतञ्जलिः

न्यायदर्शनम् - गौतमः

वैशेषिकदर्शनम् - कणादः

पूर्वमीमांसा - जैमिनिः

उत्तरमीमांसा - व्यासः

सुभाषितम्

गङ्गा पापं शशी तापं दैन्यं कल्पतरुस्तथा ।

पापं तापं च दैन्यं च घ्नन्ति सन्तो महाशया: ॥

सु.भा. - सज्जनप्रशंसा (४७/६)

गङ्गानद्यां य: स्नानं करोति तस्य पापपरिहार: भवति । गङ्गा तस्य पापं नाशयति । तथैव चन्द्र: अस्माकं तापं परिहृत्य शैत्यम् उत्पादयति । एवमेव कल्पवृक्ष: अस्माभि: याचितान् सर्वान् अभिलाषान् पूरयति । एतत् जगति प्रसिद्धमेव । किन्तु गङ्गाया:, चन्द्रस्य, कल्पवृक्षस्य च एकस्मिन् एव विषये सामर्थ्यम् अस्ति । सज्जना: महापुरुषा: तु न तथा । तेषां सहवासेन अस्माकं पापं, ताप:, दैन्यं - सर्वमपि परिहृतं भवति । तादृशं सामर्थ्यं तेषु अस्ति ।

प्रमुखं चित्रम्

इगुवास्सुजलपातः

इगुवास्सु जलपातः (पुर्तगाली: Cataratas do Iguaçu; स्पैनिश: Cataratas del Iguazú; इगुवासु एवम् इगुवाझ् अन्यनामानि) दक्षिण-अमेरिकाभूभागस्य ब्रेजिल- अर्जेण्टिनादेशयोः सीमामध्ये प्रवहति इगुवास्सुनदी। तस्याः अनेके समूहजलपाताः सन्ति। विश्वस्य नैसर्गिक-अद्भुतेषु अन्यतमम् इति परिगणयन्ति। एते जलपाताः इगुवस्सुनदीम् उपरितनीय-इगुवास्सु एवम् अधस्तरीय-इगुवास्सु इति विभाजयन्ति। बाह्यप्रपञ्चं प्रति अस्य जलपातस्य परिचयश्रेयः बोसेल्लि नामकस्य युरोपीयस्य भवति।