Die Pälzisch Wikipedia is ä Projekt zum Uffbau vun änner Enzyklopädie mid fraie Inhalde uff Pälzisch. Än jede kann do mid saim Wisse baidrache un ebbes naischraiwe. Mer frääen uns iwwer jeden Ardiggel, wu ime Pälzische Dialekt gschriwwe iss.
Artikel vum Monat
Ourewald-Låndschaft (bei Kenisch)
Da Odewald, Oddewald, Orrewald, Ourewald, Oulewald is e Middelgebirg, wu zu große Deile in de hischdoarische Länner Kurpalz un Kurmoinz liggt, heit in Siedhesse, da badische Kurpalz un im bayarische Frångge.
Je nochdemm wu ma is, is ma im Odewald (Siede), Oddewald (middedrin), Oudewald (regional; in Ofderse: Ouwdewald), Orrewald (Weschde), Ourewald (grouße Deile vum hessische Ourewald bis an di badisch Bergschdrooß), Ourewold (Hesse), Oulewald (Orde mit Lambdazismus im Siedweschde wie Schriese).
Geografie
Lag
Rhoiewene un Bergschdrooß bei Hepprum
An soiner Weschdgrenz erhebt sisch da Odewald in Form vun are oidruggsvolle Bäjgkett iwwer die Rhoiewene. In-are grade Linje vun ugfähr 65 Kilomeder Läng vum Norde noch Siede, zwische Daamschdadt un Wissloch, gehts vum Nivoo vun da ugfähr hunnert Meder hoche Ewene bis zu de Gipfl in bis zu rund 550 Meder Heh nuff. Da Odewald nimmt e Fläsch vun 2.500 Quadratkilomeder oi. Da weschdlische Abhång zur Rhoiewene hot soin eijene Karagder un wärd Bergschdrooß genånnt. Drei Hiegelländer schließe sisch an de Odewald åå, im Norde des Rhoiheimer Hiegellånd, im Siedoschde des Baulånd un im Siede da Kraischgau. Im Nordoschde drennt des Maintal de Odewald vum ähnlische Schbessad. Im Siede dageje fließt da Negger duasch de Odewald duasch. De Deil siedlisch devu heeßt ma de Kläne Odewald.
Bolidische Gliederung
Während frieher di Kurpalz un Kurmoinz sisch de Odewald unnernonner ufgedaild hawwe, newer weidere klänere Herrschafde, wu in regelreschder Fliggedebbisch uf da Landkadd gschaffe hawwe, is heit da gräschde Deil hessisch, da Siede badisch (Bade-Wärddeberg) un e kläni Egg im Oschde ghert zum bayarische Unnerfrångge.
 waidalese ...
|
|
Pälzer Dialegde sin vun Weschd noo Oschd un vun Nord noo Sied: Nordpälzisch, Wesdpälzisch, Middlpälzisch, Voddapälzisch, Osdpälzisch ("Kuapälzisch"), Saapälzisch un Siedpälzisch.
Schbrochwisseschaftlisch ghead s Pälzisch zum siedliche Rhoifränkisch un do gheren ach noch s Rhoihessisch un s Lothringisch dezu. |
|
|
Mitmache!
S' WinzaPordal finnena doo un s'Boadaal vun Schbaija hods doo.
———♦———♦———
Fär die zwädd Hälfd vum Joa suche mär jezad die Ardiggl vum Monad. Voaschläch konn jeda mache. Am Schdammdisch.
———♦———♦———
Ardiggl wo uubedingd ausgebaud ghean, die findschd doo.
———♦———♦———
HoschDe im Inhaldsvazaischnis geguggd, ob mär des schun hän, wasDe hädsch schraiwe gewälld? Hämma schun? Donn du des vabässan, was mär schun hän. Odda gugg doo iwa die Palz un dord fär onna wischdiche Ardiggl - alles, wo rood is, duud nuch feehle!
Wann Du en Ardiggl anleche willschd, dann muschD do in dem Käschtel de Name vum Ardiggl aigewwe un doodenach dann uf Saite anleche drigge, dann kummt e Bearwaidungskäschtel, wu Du druff los schraiwe kannscht.
Zua Zaid gebbd s in de Pälzische Wikipedia 1.874 Ardiggl.
In Wie mär än guude Ardiggl schraiwe duud konnsch ruhisch aachemol noolese, viellaischd hälf Därs jo.
H i l f e fär Oischdaicha, Queaoischaicha, Naije un annan Indressiade gäbds dõõ.
WannDe noch ebbes ausprobiere willd, dann kannschDe des do im Sandkaschde mache!
Zum Dischbediere iwa allgmaine Theme un zum Ufbau vun de Pälzisch Wikipedia gebts de Schdammdisch
E Presseschbiechl häma mol doo als Linklischd zammegschdälld.
Naies rund ums Pälzische
Mähner Nochrischde uf Najichkeide
|
