Folk
Joan Baez en Bob Dylan tijdens een Mensenrechtenmanifestatie in 1963; Foto afkomstig uit het National Archives and Records Administration.
Stilistische oorsprong	Volksmuziek
Vaak toegepaste instrumenten	o.a.: Zang - viool - hommel - Draailier - harmonika - hakkebord - doedelzak - xylofoon - fijfer - harp - klarinet - schalmei - diatonische accordeon - luit - mondharmonica - voetbas - harmonium - folkgitaar - grote trom
Mainstream populariteit	1950 - heden
Afgeleide varianten	Country, rock & swing
Subgenres
Ierse folk, Bluegrass
Fusiongenres
Neofolk, Anti-folk, Folkjazz, Cowpunk, Folkrock, Indiefolk, Psychedelische folk, New Weird America, Folkpunk, Folkmetal, Vikingmetal, Folktronica, Freakfolk, Americana
Portaal    Muziek

Folk is de benaming voor een muziekstijl voor oorspronkelijk Engelstalige traditionele muziek. Folk laat zich weliswaar vertalen als volksmuziek, maar meestal wordt dan de Anglo-Amerikaanse volksmuziek bedoeld. Belangrijk kenmerk van de muziek is het gebruik van traditionele muziekinstrumenten zoals viool, tin-whistle, banjo, accordeon (of trekharmonica) en dergelijke. Als muziekgenre is het in de jaren '50 opgekomen, en floreerde het in de jaren '60 en '70 tot heden. Artiesten binnen het genre zijn Bob Dylan, Woody Guthrie, Joan Baez, Iain Matthews.

Het genre is enigszins verwant aan singer/songwriter muziek, blues en country en wordt vaak akoestisch en niet elektrisch versterkt uitgevoerd. De gitaarstemming is bij deze muziekvorm evenals bij blues soms voortkomt, afwijkend van de meest gebruikte stemming EADGBE.

[bewerken] Folk in Nederland en Vlaanderen

In Vlaanderen wordt het genre nieuw leven ingeblazen door mensen zoals Bobbejaan Schoepen, Herman Dewit ('t Kliekske), De Kadullen, Walter De Buck, Hubert Boone (De Vlier, Brabants Volksorkest), Alfred Den Ouden en zeker Wannes Van de Velde. Door deze volksmuzikanten van het eerste uur worden ook opnieuw doedelzakken, draailieren en allerlei andere instrumenten gebouwd naar modellen uit het verleden.

Ook in Nederland doet het genre van zich spreken met groepen en solisten als Anois, Dommelvolk, Pater Moeskroen, Rapalje, Mallemoer, Blue Dew, Wolverlei en Ygdrassil.

Sommigen balanceren op de vage grens van folk en kleinkunst, zoals Willem Vermandere en Gerard van Maasakkers; en in een latere generatie Marc Hauman. Op diezelfde grens evolueren Dirk Van Esbroeck, De Vaganten en De Elegasten die eigen muziek maken bij bestaande gedichten. Amorroma speelt eigentijdse traditionele muziek/folk bij gedichten die door Jowan Merckx zelf, de oprichter van de groep Amorroma, geschreven zijn.

Een aantal van deze groepen breidt het mechanisme van het op eigentijdse wijze invullen van volksmuziek uit naar het Nederlandse taalgebied, en voegen daar oude muziekinstrumenten als hommel, doedelzak en draailier aan toe. Een belangrijke stimulans komt in de jaren zeventig van de groep Fungus, die zich laat inspireren door Britse folkrock groepen als Fairport Convention. Eind jaren zeventig beleeft de Nederlandse folkrevival, die eind jaren zestig wordt ingezet, zijn voorlopige hoogtepunt met tal van festivals, waaronder het Rotterdam Folk Festival. Vervolgens zakt de revival voor lange tijd in, zeker vergeleken met Vlaanderen.

Ook daar is het genre in de jaren tachtig eerder marginaal, maar dankzij folkstages die eerst in Galmaarden en later in Gooik worden georganiseerd, groeit de interesse in de volksmuziek terug en veel jonge mensen voelen er zich opnieuw toe aangetrokken. In de jaren 90 begint de tweede folkrevival.

Folkcorner Den Appel uit Asse heeft het platenlabel Wild Boar Music opgericht en Erwin Libbrecht Kadril heeft het platenlabel overgenomen. Door dit platenlabel wordt voor het eerst de Vlaamse folk op de nationale en internationale kaart geplaatst.

Het repertoire wordt fel uitgebreid door enerzijds nieuwe compositiesin de traditionele stijl en anderzijds door onderzoek van oude bronnen. Hubert Boone vindt een schat aan dansmuziek bij de laatste fanfare-balmuzikanten, en Walter De Buck brengt Karel Waeri en de sociale strijd van de 19de eeuw terug onder de aandacht. De Brusselse cafezanger Jan De Baets wordt gecoverd door 't Kliekske en door Wannes Van de Velde maar ook door Johan Verminnen; Wannes graaft ook in het repertoire van Frans Lamoen. En in de persoon van Dree Peremans actualiseert de VRT historische bronnen, in het project De liedboeken.

Hieruit volgt voor de folk een grote bloei met vaste waarden zoals de groep Kadril, Ashels en Fluxus en jongere groepen zoals, Ambrozijn, AedO, Laïs, Tref, Griff en vele andere groepen. In Nederland ontstond rond die tijd Wè-nun Henk. Livemuziek is echter erg belangrijk voor de folk. Het belang van programmatoren als 't Smiske (Asse), Muziekcentrum Dranouter (Dranouter) en 't Ey (Belsele) voor de nieuwe folkrevival is dan ook niet te onderschatten. Vroegere brandpunten van folkactiviteit in Vlaanderen waren o.a. Den Heksenketel in Antwerpen, tSleutelgat in Haren, De Zon in Dranouter. De bloei van folk in Vlaanderen is ook te merken aan de vele Folkfestivals (Folkfestival Ham, Labadoux, Brosella, Deerlycke Folkfestival, M'Eire Morough, Feestival/nu Gooikoorts en aan de vele concerten en dansbals die georganiseerd worden. In Vlaanderen is Dranouter nog steeds het grootste festival dat aandacht heeft voor folk. Daar wordt eerder gekozen om naast pure traditie ook pover de grenzen van het genre heen te kijken, met grote namen uit pop en rock naast klassiekers en nieuw talent uit het folkgenre.

Daarnaast bestaat een recent fenomeen: folkbals. Onder de naam Boombal worden deze sinds 2000 georganiseerd in Gent, oorspronkelijk door accordeonist Wim Claeys, en vandaar verspreidde het fenomeen zich over Vlaanderen, waar in veel steden maandelijks bals zijn. In Nederland worden ook folkbals georganiseerd, maar nog op kleinere schaal.

Recent zijn er ook veel jonge groepen ontstaan waaronder dr. Eugène, EmBRUN, Naragonia, Magister, vooral rond de folkbals, en vaak gegroeid uit de cursussen en stages in Gooik.

In Nederland is Folkwoods het bekendste folkfestival, ieder tweede weekend van augustus. Daar wordt getracht de breedte van deze stroming tot zijn recht te laten komen, met folkbal aan het ene uiterste en richting wereldmuziek neigende bands, aan het andere uiterste van het spectrum. Dit is terug te vinden in de leeftijden van bezoekers: van 0 tot 80 beleven een feestelijk weekend, met voor elk wat wils.

Enkele Nederlandse folkbands zijn:

• Anois
• CCC Inc.
• Simon Keats
• Weary Business
• Rowwen Hèze
• Blue Dew
• Colcannon
• Fling

[bewerken] Psych folk

In Amerika ontstond rond 2000 de psychedelische folk. Deze muziek is vooral experimenteel gericht en eclectisch van aard en vermengt folk met andere muziekgenres en vaak zijn de drums of percussie polyritmisch. Men spreekt ook wel van New Weird America als het om dit genre gaat, maar die benoeming is iets breder en bevat ook niet-folkbands.

[bewerken] Zie ook

• Folkrock
• Ierse folk
• Lijst van Ierse bands in Nederland
• Lijst van Vlaamse Volksmuzikanten/groepen
• Volksmuziek

[bewerken] Externe links

• Stichting Volksmuziek Nederland

Zie de categorie [/index.php/Commons:Category:Folk_music?uselang=nl#mw-subcategories Folk music] van Wikimedia Commons voor meer mediabestanden.