S4C - ymgyrch trwydded deledu

Yn dilyn trafodaeth yng nghyfarfod Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg dros y Sul, mae Cymdeithas yr Iaith wedi datgan y bydd yn cynghori aelodau i ddechrau talu eu trwydded deledu eto.

Bydd y mudiad yn parhau i ymgyrchu i sicrhau dyfodol cryf i deledu yng Nghymru drwy alw am ddatganoli darlledu i Gymru. Fe fydd aelodau o'r mudiad yn ymgynnull tu allan i'r Senedd wythnos nesaf (12:30yp, Dydd Mawrth, 8fed o Dachwedd) i bwyso ar wleidyddion ym Mae Caerdydd cyn dadl ar S4C yn y siambr.

Meddai Bethan Williams, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

"Drwy fod cynifer wedi gwrthod talu eu trwydded deledu cafwyd enillion a fydd yn cynnig rhywfaint o sicrwydd i S4C ac roedd hynny diolch i frwdfrydedd a pharodrwydd ein haelodau i ymgyrchu dros y flwyddyn ddiwethaf. Fe fu cryn drafodaeth yn ystod y cyfarfod ac fe ddaethon ni i'r casgliad i barhau i ymgyrch drwy ddulliau eraill. Rydym yn diolch i bawb sydd wedi bod yn rhan o'r ymgyrch hyd yn hyn, ac yn galw arnynt i ymuno â ni yn y cyfnod nesaf o ymgyrchu."

"Gwrthwynebwn y cytundeb a gyhoeddwyd wythnos ddiwethaf; fait accompli sydd wedi ei orfodi ar bobl Cymru heb drafodaeth ddemocrataidd o ran dyfodol S4C. Rydym yn siomedig fod awdurdod S4C wedi bod yn barod i gydweithio mewn gorfodi cytundeb o'r fath arnom."

Ychwanegodd Adam Jones, llefarydd darlledu Cymdeithas yr Iaith:

"Nid ydym yn derbyn y cytundeb annemocrataidd rhwng y BBC ac S4C sydd wedi diystyru pobl Cymru yn gyfan gwbl. Credwn yn gryf y dylai awdurdod S4C a'r BBC fod wedi hyrwyddo proses o ymgynghori gyda gwylwyr y sianel yn hytrach na phenderfynu ar eu liwt eu hunain. Mae'r cytundeb hwn yn pwysleisio'r angen i ddatganoli darlledu i Gymru fel nad yw llywodraeth Prydain a'r BBC yn Llundain, sydd wedi dangos eu bod yn deall dim am ddarlledu yng Nghymru, yn cael gwneud penderfyniadau ar hap am ddyfodol ein hunig sianel deledu Gymraeg."

"Byddwn yn pwyso nawr ar ein Haelodau Cynulliad a phartïon eraill sydd yn ymwneud â'r byd darlledu i gymryd o ddifrif yr her sydd yn ein hwynebu yng Nghymru a chefnogi ein galwad i ddatganoli darlledu i Gymru."

Daeth penderfyniad hefyd i gydweithio gydag undebau a mudiadau eraill yng Nghymru er mwyn sefydlu awdurdod cysgodol S4C a fydd yn bwrw golwg dros waith y sianel er mwyn osgoi sefyllfa debyg i'r un a welwyd eleni.

Cynnig llawn a basiwyd gan Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg.

Aelodau yn torri ar draws dadl yn San Steffan

Mae tri aelod o Gymdeithas yr Iaith Gymraeg - Jamie Bevan, Colin Nosworthy a Bethan Williams - wedi torri ar draws trafodaeth yn Nhy'r Cyffredin ar y Mesur Cyrff Cyhoeddus fydd yn effeithio yn uniongyrchol ar ddyfodol S4C.

Wrth iddynt gael eu hebrwng allan o'r siambr dywedodd Bethan Williams, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

"Mae'r holl drafod sydd wedi bod ar ddyfodol S4C wedi bod yn broses annemocrataidd sydd wedi digwydd tu ôl i ddrysau caeëdig ac fe gafodd pobl Cymru eu heithrio yn gyfan gwbl o'r drafodaeth. Yn wir mae'r holl broses yn dangos yn glir i ni fod angen datganoli y grymoedd dros ddarlledu i Gymru."

Bydd Senedd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg yn cyfarfod dydd Sadwrn nesaf yn Aberystwyth ac yno fe geir trafodaeth lawn ar sut i symud ymlaen gyda'r ymgyrch hon.

Pam penderfynu ar ddyfodol S4C tu ol i ddrysau caeedig?

Mae Cymdeithas yr Iaith wedi ymateb i'r cytundeb rhwng BBC, S4C a DCMS.

Meddai Bethan Williams, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

"Rydym yn credu fod y penderfyniad yn un annemocrataidd gan na fu ymgynghori â phobl Cymru ynghylch y cynlluniau ar gyfer dyfodol y sianel. Dyna pam rydym yn dweud mai'r unig opsiwn bellach yw datganoli grymoedd dros ddarlledu i Gymru fel bod penderfyniadau yn cael eu gwneud yng Nghymru ac er lles Cymru."

Ymgyrchu'n dwyn ffrwyth

"Mae natur y bartneriaeth a gyhoeddwyd heddiw yn dangos fod ymgyrchu miloedd o bobl Cymru dros y misoedd diwethaf wedi gwneud gwahaniaeth enfawr o dan yr amodau a osododd Jeremy Hunt, ac yn golygu fod y sefyllfa'n llawer iawn gwell nac y byddai fel arall. Rhaid nodi, o dan y cynlluniau hyn, ni fydd S4C yn parhau fel darlledwr annibynnol gan mai darlledwr arall fydd yn penderfynu ei chyllideb."

"Yn wahanol i'r BBC, S4C a Llywodraeth Llundain, rydym ni yn ymgynghori gyda'r sawl sydd wedi bod yn rhan o'r ymgyrch i wrthod talu'r drwydded deledu, ac yn eu gwahodd i gyfarfod Senedd Cymdeithas yr Iaith Ddydd Sadwrn 29ain, neu i anfon eu barn atom cyn i ni ddod i benderfyniad ynghylch dyfodol yr ymgyrch."

Pwysa yma i ddarllen mwy o newyddion...

FIDEO: Rali Amddiffyn Darlledu Cymru: Araith Bethan Williams

Bethan Williams, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg

Pwysa yma i weld mwy o fideos...