Rali Genedlaethol Flynyddol: Herio'r Toriadau

- Hawlio Cyfiawnder i Ddarlledu Cymraeg
Canolfan y BBC yn Wrecsam
Dydd Sadwrn 8fed Hydref am 2.30pm

Eleni mi fydd Rali Flynyddol Cymdeithas yr Iaith yn cael ei chynnal yn Wrecsam.

Byddwn yn cyfarfod tu allan i Ganolfan y BBC yn Mhrifysgol Glyndwr am 2.30pm.

Siaradwyr:
Aled Roberts AC
Ian Lucas AS
Eifion Lloyd Jones
Cyng. Marc Jones
Nia Lloyd
Pol Wong a brwydr y ddwy ddraig

Cyfarfod Cyffredinol

Hefyd cynhelir y Cyfarfod Cyffredinol yn Nghapel Ebeneser (Annibynwyr) yn y dref am 10.30 ar yr un bore. Bydd cawl a chacen am bris rhesymol ar gael yn y capel yn ystod amser cinio.

swyddfa@cymdeithas.org - 01970 624501

Ymateb Cymdeithas yr Iaith i benodiad y Comisiynydd iaith

Mae Cymdeithas yr Iaith Gymraeg wedi ymateb i benodiad Comisiynydd y Gymraeg newydd, Meri Huws.

Dywedodd Bethan Williams, Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

"Rydym yn croesawu'r ffaith bod yna benodiad, gobeithiwn y bydd Meri Huws yn cymryd y cyfle i gydnabod y newidiadau sylweddol sydd angen er lles y Gymraeg. Edrychwn ymlaen at gwrdd â hi yn fuan, yn dilyn ein cyfarfod cyffredinol yn Wrecsam dros y Sul, er mwyn iddi wneud y gorau o'r ddeddfwriaeth newydd yn syth.

"Gobeithiwn y bydd y Comisiynydd yn sicrhau hawliau i bobl Cymru i wasanaethau Cymraeg o safon drwy osod dyletswyddau clir ac uchelgeisiol ar gyrff a chwmnïau. Mae hefyd angen iddi daclo'r camwahaniaethu yn erbyn siaradwyr Cymraeg yn y gweithle, trwy sicrhau hawliau pobl i weithio yn Gymraeg. Gobeithiwn y gallwn droi sefydliadau Cymru yn ddwyieithog yng ngwir ystyr y gair lle mae defnydd sylweddol o'r Gymraeg yn fewnol; mae hon yn faes nad yw'r Cynulliad na'r Llywodraeth yn dangos arweiniad ar hyn o bryd."

Newidiadau cynghorau - rhybudd am y Gymraeg

Fe gaiff Llywodraeth Cymru ei rhybuddio am yr effaith ieithyddol o ail-strwythuro cynghorau lleol wythnos nesaf (Dydd Sadwrn, 8fed Hydref).

Mae'r pryderon ieithyddol yn dilyn anfodlonrwydd awdurdodau lleol gyda chynlluniau i orfodi newidiadau arnynt. Yng nghyfarfod cyffredinol Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (ar yr 8fed o Hydref), disgwylir i aelodau resynu'r penderfyniad i benodi comisiynwyr i redeg gwasanaethau lleol.

Cyfeiria'r aelodau yn benodol at y sefyllfa yn Ynys Môn ble mae dau allan o dri chomisiynydd a benodwyd gan Lywodraeth Cymru yn ddi-Gymraeg ac yn methu cyflawni eu gwaith drwy'r Gymraeg.

Yn siarad cyn y cyfarfod yn Wrecsam ddydd Sadwrn nesaf, dywedodd Bethan Williams Cadeirydd Cymdeithas yr Iaith Gymraeg:

"Rydyn ni'n gobeithio y bydd y Llywodraeth yn cymryd camau i wella sefyllfa'r iaith o fewn awdurdodau lleol wrth ystyried yr ail-drefnu, ond mae newidiadau i awdurdodau lleol ar y trywydd anghywir ar hyn o bryd. Mae penodi comisiynwyr na allant wneud eu gwaith trwy gyfrwng y Gymraeg i redeg y cyngor yn Ynys Môn yn uniongyrchol niweidiol i'r iaith ac yn rhoi'r argraff nad yw'r llywodraeth yn ystyried y Gymraeg o ddifrif.

"Gall symudiad tuag at uno gwasanaethau cyhoeddus a chreu'n ymarferol Gynghorau Rhanbarthol danseilio polisi clodwiw Cynghorau fel Gwynedd o weinyddu yn Gymraeg. Mae'n rhaid i gyrff cyhoeddus gyflawni eu gwaith trwy gyfrwng y Gymraeg, yn hytrach na dangos ffrynt dwyieithog yn unig i'r cyhoedd."

Pwysa yma i ddarllen mwy o newyddion...

FIDEO: Can S4C - Siani Cwsg

Pwysa yma i weld mwy o fideos...