A-Infos (tr) Kara Ayı Fırını

YaÅadÄÄÄm ekolojik kÃyÃn ekmekleri Black Bear (Kara AyÄ) adlÄ
ÃalÄÅanlarÄn sahibi olduÄu ve iÅlettiÄi bir fÄrÄndan geldiÄini
sÃylemiÅtim, ne zamandÄr bu fÄrÄnla ilgili yazÄcam diyordum kÄsmet
bugÃneymis. GeÃen cuma gÃnà fotoÄraf makinemi kapÄp bu fÄrÄnÄ ziyarete
gittim, hem biraz fotoÄraf Ãekeyim hem de bu fÄrÄn nasÄl ÃalÄÅÄr, ne
Ãretir, ne yapar ne eder bir ÃÄreneyim diye. Åimdi bu abiler
kendilerini anarÅist diye tanÄmlÄyor, ve anarÅist diyince biliyorum
insanÄn aklÄna kaos kargaÅa gibi kelimeler geliyor ama ben gayette
tÄkÄr tÄkÄr dÃzenli ÃalÄÅan bir fÄrÄn gÃrdÃm. AnarÅistlerin dÃzenle
iliskisini Elifâe paslayip, ben bu kendini anarÅist olarak tanÄmlayan
fÄrÄnÄn dÃzeninden bahsedicem.

Efenim, fÄrÄnÄmÄz GÃney St.Louisâde, belki de St.LouisâÄn en
alternatif en renkli caddesi olan Cheeroke caddesinde yer alÄyor. Bu
Cheeroke caddesi baÅlÄ baÅÄna bir yazÄ konusu, onu bir baÅka bahara
bÄrakÄp fÄrÄnÄn iÃine girdiÄinizde rengarenk sÄcak bir ortam ekmek
kokularÄ ile sizi karÅÄlÄyor. Black Bear temel olarak ekmek ve ÃeÅitli
kurabiyeler Ãreten bir fÄrÄn olmasÄnÄn yani sÄra, aynÄ zamanda mini
kÃtÃphanesi ve keyifli mekanÄ ile bir kafe hizmeti de gÃrÃyor.
BilgisayarÄnÄ kapÄp kahvenin iÃerek ders ÃalÄÅmak, leziz yemekleri ve
pizzalarÄ ile karnÄnÄ doyurmak, ortalÄktaki dergiler ve kitaplarÄ
okuyarak pazar tembelliÄi yapmak iÃin bire bir.

TezgahÄn arka tarafÄna geÃtiÄinizde ise hummalÄ bir ÃalÄÅmanÄn iÃinde
buluyorsunuz kendinizi. Bir yanda deÄiÅik karÄÅÄmlarda hamurlar
yoÄrulurken Ãte yanda masada hamurlardan gramajÄna gÃre parÃalar
kesilip, Black Bear ÃalÄÅanlarÄ tarafÄndan deÄiÅik ekmek ve bagel
Åekli verilip tepsilere diziliyor, oradan 1887 yÄlÄnda yapÄlmÄÅ olan
devasa bi fÄrÄnda piÅiriliyor. FÄrÄndan ÃÄkan sÄcak ekmekler
soÄumalarÄ iÃin bekletildikten sonra dilimlenip poÅetlere
yerleÅtiriliyor. DÃkkanda satÄlacaklar raflardaki yerini alÄrken,
lokantalara veya deÄiÅik pazarlara sipariÅ olanlar kasalardaki yerini
alÄp Åehrin dÃrt bir tarafÄna daÄÄtÄlÄyor.

Black Bear tarihi Lickhalter fÄrÄnÄndan aldÄklarÄ tariflerle
âLickhalterâ ekmekleri ve diÄer bir Ãok modern karÄÅÄmlÄ ekmek
Ãretiyor. Lickhater fÄrÄnÄ 1915 yÄlÄnda aÃÄlmÄÅ, Ãavdar ekmekleri
meÅhurmuÅ. 1950ler ve 60larde St.LouisâÄn en bÃyÃk fÄrÄnÄymÄÅ hatta.
1970lerde Lickhalter ailesi fÄrÄnÄ devretmiÅ ardÄna bir de yangÄnla
fÄrÄn tarihin sayfalarÄna gÃmÃlmÃÅ. Ta ki 1998âe Lickhalterâin meÅhur
ekmek tarifleri, Black Bear adÄyla tekrar gÃn ÄÅÄÄÄna ÃÄkana dek. 2004
yÄlÄnda benim ziyaret ettiÄim Cherooke caddesindeki, eskiden Vandora
tiyatrosu olarak bilinen ve 1998âden beri boÅ duran mekanÄ satÄn
alÄyorlar. Vandora tiyatrosunu sÃrdÃrÃlebilir tasarÄm prensipleri ve
yeÅil bir mimarÄ ile restore ediyorlar. Kabaca, olabildiÄince yerel iÅ
gÃcà ve yerel malzemeyle, bÃyÃk ÃlÃÃde kendin yap usulÃyle, enerji
kayÄplarÄnÄ en aza indirecek, mevcut malzemeleri tekrar kullanÄma
kazandÄracak, mÃmkÃn mertebe ikinci el malzemelerle (bÃtÃn fÄrÄn
malzemeleri ikinci el misal, ià dekorasyonun ÃoÄu da ikinci el)
yapmÄÅlar, mevcut alanÄn maksimum kullanan ve insanlarÄn keyifle
takÄlabileceÄi geniÅ tavanlÄ ferah mekanlar yaratmÄÅlar. Tuvaletlerde
insanlar Åiir yazmasÄ iÃin tebeÅir tahtalarÄ bile var!

2006 yÄlÄnda yeni mekanlarÄna taÅÄndÄktan sonra fÄrÄn dÄÅÄ
aktivitelere de hÄz vermiÅler. MekanlarÄnÄ kÃltÃrel, politik veya
bilimum yaratÄcÄ aktivetelere aÃmÄÅlar. MÃzik, film gÃsterimi,
performanslar beri gelsin. Bir Ãok farklÄ politik grup burada sunumlar
veya toplantÄlar gerÃekleÅtirebiliyor. FÄrÄnÄn arkasÄna yaptÄklarÄ
bahÃede yemeklerinde kullanmak Ãzere sebze, meyve ve gÃnÃlleri
zenginlestirmek iÃin ÃiÃek yetiÅtiriyorlar.

Ekmeklerinden, yemeklerinden pek bahsetmiycem prenses ki canÄn
Ãekmesin. FÄrÄnda fotoÄraf Ãekerken o nefis kokularÄn arasÄnda neler
ÃektiÄimi bir ben bilirim  Ama Åu kadarÄnÄ sÃyleyeyim, hayatÄmda
yediÄim en leziz ekmekler bu fÄrÄndan, hastasiyim. Hià bir katkÄ
maddesi kullanÄlmadan, tamamen doÄal, yerel, organik ÃrÃnlerden
yaptÄklarÄ ekmekler gerÃekten mÃthiÅ. Ãyle ki Åu an St.Louisâdeki en
lÃks restoranlarÄn bÃyÃk ÃoÄunluÄu ekmeklerini Black Bearâden alÄyor.
St.Louisâde burayÄ bilmeyen yok yani.

Tabi insan her baÅarÄlÄ giriÅimin arkasÄnda deÄirmenin suyunun nasÄl
dÃndÃÄÃnà merak ediyor. Black Bearâde iÅler Ãok ilginà bir Åekilde
dÃnÃyor. Birincisi burada bir hiyararÅi yok, kimse kimseye ne
yapmasÄnÄ sÃylemiyor, bÃtÃn iÅin gidiÅatÄnÄ denetleyen birisi de yok.
BÃtÃn kararlar konsensusla alÄnÄyor, hafta bir ÃarÅamba gÃnleri
toplanÄp gÃndemlerindeki konularÄ tartÄÅÄyorlar. Ama karar alma,
katÄlÄm esasÄna dayali. Ne kadar ekmek o kadar kÃfte yani. Daha Ãok
emek koyanÄn daha Ãok sÃz hakkÄ var. Herkes saat baÅÄna aynÄ Ãcreti
alÄyor. Äster 15 yÄldÄr Black Bearâde ÃalÄÅ ve en karmaÅÄk iÅleri
yapÄyor ol, ister ÃÃ gÃnlÃk bulaÅÄkÃÄ ol aynÄ Ãcretle ÃalÄÅÄyorsun. Åu
anda ÃalÄÅanlardan 6-7 kiÅi hayatlarÄnÄ sadece Black Bearâden
kazanÄyor. Ãok bir Åey kazanmÄyorlar, ama yaÅamlarÄnÄ devam
ettirebiliyorlar. Onun dÄÅÄnda bir grupda yarÄ zamanlÄ ÃalÄÅan var.
Hemen hemen herkes her iÅi yapÄyor, ama iÅleri ÃÄrenmesi biraz zaman
aldÄÄÄndan bazÄ iÅler belli bir birikim
gerektiyor. Yani uzmanlaÅma var, Ãzellikle fÄrÄncÄ ve her gÃn eldeki
sipariÅlere gÃre ne kadar ekmek yapÄlacaÄÄnÄ hesaplama gibi iÅler daha
deneyimli ÃalÄÅanlar tarafÄndan yapÄlÄyor. Ama altÄ ay-bir yÄl kadar
Black Bearâde ÃalÄÅtÄÄÄn zaman her iÅi yapabilir hale geliyorsun. Yani
uzman sÄnÄf yok. Bunun en somut ÃrneÄi, Åu an kurucu Ãyelerden hiÃbiri
Black Bearâde ÃalÄÅmÄyor artÄk. Ama onlarÄn yerine baÅka insanlar
gelip onlarÄn yaptÄklarÄ iÅi yapÄyorlar, yani insanlar deÄiÅse de aynÄ
sistem devam edebiliyor ÃÃnkà bilgi aktarÄlÄyor.

HiyerarÅinin, bir kontrol mekanizmasÄnÄn olmamasÄ sorun yaratmÄyor mu,
tabi ki yaratÄyor bazen. TartÄÅma toplantÄlardan, email listelerinden
hià eksik olmaz diyip gÃlÃyorlar bunu sorduÄumda. TartÄÅmalar, fikir
ayrÄlÄklarÄ yaÅantÄlarÄnÄn doÄal bir bileÅeni. TartÄÅmalarÄn
verimliliklerini azaltÄÄÄ da oluyor. Arada kÄzÄp Ãekip gidenler de
oluyor. Oluyor ama, bu da sÃrecin bir parÃasÄ diyorlar. Bazen
fikirlerini kabul ettirmeyi, bazen baÅkalarÄnÄn fikirlerini kabul
etmeyi, bazen de ortada kalan konularda herkesin kafasÄna gÃre
takÄlmasÄnÄ kabul ediyorsun bir sÃre sonra diyorlar. SonuÃta ekmekler
raflardaki yerini aldÄklarÄ sÃrece ÃÃzÃlemeyecek bir sorun yok.

Black Bear leziz ekmekleri ile olduÄu kadar, ekmek kadar temel bir
Åeyi insan gibi Ãretmesiyle  de kalbimde taht kurdu. Änsan isteyince
ve biraz prensipli olunca prenses, baÅka bir dÃnya mÃmkÃn be!

NazIm

ps: Black Bear hakkÄnda daha fazla bilgi iÃin websayfalarÄna
bakabilirsiniz: http://blackbearbakery.org/?q=home Burada ÃektiÄim
diÄer fotoÄraflar iÃin ise sizi Åuraya alalÄm:
http://picasaweb.google.com/nazimkeven/BlackBearBakery#


Kaynak ve fotoÄraflar:
http://www.prensesemektuplar.com/2010/03/kara-ayi-firini.html
________________________________________
A - I n f o s Anartistlerce Hazyrlanan, anartistlere yonelik,
anartistlerle ilgili cok-dilli haber servisi
Send news reports to A-infos-tr mailing list
A-infos-tr@ainfos.ca
Subscribe/Unsubscribe http://ainfos.ca/cgi-bin/mailman/listinfo/a-infos-tr
Archive http://ainfos.ca/tr